Nữ tu Nathalie Becquart
Phó Tổng Thư ký Thượng hội đồng Giám mục
Mới đây, điều phối viên Thượng hội đồng cho một giáo phận Hoa Kỳ nói với tôi:
Với đội ngũ Thượng hội đồng cấp giáo phận của chúng tôi, chúng tôi đã tổ chức những buổi lắng nghe tại tất cả các giáo xứ theo phương pháp được mô tả trong ‘vademecum’ (cẩm nang). Chúng tôi cũng đã thực hiện điều đó ở nhiều nơi khác, như các trường Công giáo, trung tâm cho người di cư và tị nạn, các nhóm bà mẹ đơn thân, v.v. Tiến trình này thực sự đang làm thay đổi con người và giáo phận. Giờ đây, chúng tôi cảm thấy rằng chúng tôi phải tiếp tục tiến trình này và tập trung vào sự phân định.
Trong nhiều bản báo cáo mà văn phòng Tổng Thư ký của Thượng Hội đồng Giám mục bắt đầu nhận được, chúng tôi có thể đọc những nhận xét kiểu này đến từ một giáo xứ ở Hoa Kỳ:
Những người tham gia rất biết ơn vì có cơ hội để chia sẻ niềm vui, hy vọng, mối quan tâm, và khuyến nghị của họ để góp phần xây dựng một Giáo hội tốt hơn. Các phiên họp tràn đầy tinh thần, và những buổi đối thoại diễn ra sôi nổi, suy tư, tràn đầy năng lượng và đôi khi được đặc trưng bởi những cảm xúc mạnh mẽ.
Thật là ấn tượng khi được nghe từ rất nhiều nơi trên thế giới, những nơi mà mọi người có cơ hội tham gia một cuộc tham vấn đích thực cho Thượng hội đồng như thế, điều đó cho phép họ cầu nguyện cùng nhau, lắng nghe nhau, đối thoại về vấn đề cơ bản của Thượng hội đồng và 10 chủ đề, mà họ trải nghiệm niềm vui.
Nhiều người bày tỏ lòng biết ơn. “Đây là lần đầu tiên Giáo hội yêu cầu tôi lên tiếng và điều đó khiến tôi nhận ra rằng chúng ta là Giáo hội, không chỉ các linh mục và giám mục”.
Nhiều người cũng làm chứng rằng khi trải nghiệm hình thức lắng nghe lẫn nhau này, họ hiểu ra rằng sự thay đổi cách sống trong Giáo hội, trước hết là sự hoán cải cá nhân mà mỗi người và mọi người đã được rửa tội đều được kêu gọi tới, kể cả trước khi là vấn đề giáo lý hoặc cơ cấu.
Thượng hội đồng đã sinh hoa trái và chúng ta có thể chiêm ngắm Chúa Thánh Thần đang dẫn dắt Giáo hội như thế nào để tiến đến việc cùng hoán cải tại các cơ sở thấp nhất trong các giáo hội địa phương đang thực hiện tính hiệp hành cách sáng tạo.
Tất nhiên, đây không phải là một lộ trình dễ dàng, vì nó là lời kêu gọi thay đổi mà một cách tự nhiên làm nảy sinh nỗi sợ hãi và phản kháng. Việc tìm ra những cách thức để thực sự bước đi cùng nhau như là Dân Chúa với và qua những khác biệt về ơn gọi, chức vụ, tuổi tác, và giới tính của chúng ta là một thách đố. Giáo hội Công giáo đang học lại tính hiệp hành vốn là phong cách của giáo hội sơ khai như là thành quả của Công đồng Vatican II. Nhưng nó là một lộ trình mở, không được viết trước.
Lộ trình Thượng hội đồng 2021-2023 là một tiến trình học hỏi, một hành trình mang tính Vượt qua cho một “sự tái sinh”, một cuộc canh tân truyền giáo để đi vào một tầm nhìn mới về Giáo hội, đó là một giáo hội phân định, một giáo hội kết nối tương quan, và một giáo hội không loại trừ.
Tóm lại, đó là một Giáo hội không ngừng chuyển động, nhận thức mình như một sự hiệp thông truyền giáo phản ánh mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi – mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi trong lịch sử trên con đường nhân loại ngày nay.
Do đó, triệu tập một Thượng Hội đồng về tính hiệp hành không có nghĩa là thực hiện nó theo một chủ đề giống như những chủ đề khác, nhưng dựa trên căn tính sâu xa hơn của Giáo hội như là hiệp thông và sứ mệnh, và điều đó trở nên cụ thể, mang tính lịch sử sâu sắc khi có sự tham gia của tất cả mọi người. Thật vậy, Giáo hội chỉ là như thế khi được mọi người cùng gánh vác trên vai, và cùng chia sẻ trong tâm hồn, để phục vụ anh chị em mình, đặc biệt là bắt đầu từ những người bé mọn, những người bị bỏ rơi, và những vùng ngoại biên hiện sinh và tinh thần của thời đại chúng ta” – Đức ông Piero Coda, thành viên của Ủy ban Thần học của Thượng Hội đồng 2021-2023.
Như nhiều nhà thần học đã diễn tả điều đó sau khi khai mạc Thượng hội đồng vào tháng 10. 2021, chúng ta đang sống “sự kiện quan trọng nhất của Giáo hội sau Công đồng Vatican II”. Thật vậy, đây là lần đầu tiên trong lịch sử 2.000 năm của Giáo hội mà một Thượng hội đồng được kêu gọi để có sự tham gia của toàn thể dân Chúa như được viết trong câu đầu tiên của tài liệu chuẩn bị: “Giáo hội của Thiên Chúa được triệu tập trong Thượng hội đồng”. Vì vậy, tất cả mọi người đều được mời gọi để tham gia, để góp tiếng nói của mình, nhất là những người nghèo, những người sống bên lề, và những người không có tiếng nói.
Giai đoạn cấp giáo phận của Thượng hội đồng sắp kết thúc, nhưng sự biến đổi để đạt tới tính hiệp hành vẫn còn tiếp diễn. Vì vậy, chúng ta được mời tiếp tục hành trình quan trọng này vì tương lai của giáo hội và tương lai của một thế giới khao khát hòa bình, hòa giải và hiệp nhất. Tất cả những người được rửa tội đều có vai trò trong việc thúc đẩy và thực hiện tính hiệp hành ở mọi cấp độ của Giáo hội.
Và nếu chúng ta tin rằng “tính hiệp hành là cách thức hiện diện của Giáo hội ngày nay theo ý muốn của Thiên Chúa, trong tính năng động của việc cùng nhau phân định và lắng nghe tiếng nói của Chúa Thánh Thần”, như Đức Thánh Cha Phanxicô đã tuyên bố, thì chúng ta có thể tin tưởng rằng chúng ta sẽ nhận được ân sủng để đáp lại lời kêu gọi này của Thiên Chúa hầu trở thành một Giáo hội hiệp hành.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: globalsistersreport.org (28. 6. 2022)
WHĐ (03.7.2022)
