THƯỢNG HỘI ĐỒNG:
NHỮNG TỪ ĐƯỢC LẶP LẠI NHIỀU NHẤT TRONG TÀI LIỆU LÀM VIỆC
Isabella H. de Carvalho
Hôm 20.06.2023, Thượng Hội đồng Giám mục đã công bố Instrumentum Labouris (Tài liệu làm việc – TLLV) như là cơ sở hướng dẫn các cuộc thảo luận trong Khoá họp thứ nhất của Thượng Hội đồng dự kiến vào tháng 10.2023.
Nhằm giúp 370 thành viên của phiên họp suy tư về tương lai của Giáo hội, TLLV dùng nhiều lần một số từ như “Giáo hội”, “Thượng hội đồng” và “Làm thế nào”. Trang mạng công giáo Aleteia liệt kê một số từ được lặp lại nhiều nhất trong TLLV phiên bản tiếng Anh như sau:
- Giáo hội (Church, Ecclesial): lặp lại 484 lần
Trong buổi họp báo giới thiệu TLLV, Đức Hồng Y Mario Grech, Tổng Thư ký Thượng Hội đồng Giám mục cho biết: “Mục đích của tiến trình Thượng hội đồng lần này là giúp Giáo hội hiểu về mình rõ hơn”. Trong Thượng Hội đồng “về tương lai của Giáo hội”, Giáo hội vừa là chủ thể vừa là khách thể, vì Giáo hội được tạo thành từ “Dân Chúa”, được hiệp nhất bởi cùng một phép Rửa, và có khả năng cùng nhau bước đi. Cũng thế, Đức Hồng Y nhấn mạnh, TLLV “không phải là tài liệu của Tòa thánh, mà là của toàn thể Giáo hội”.
- Thượng Hội đồng, Hiệp hành, Tính hiệp hành (Synod, Synodal, Synodality): lặp lại 342 lần
Tính hiệp hành rất khó định nghĩa nhưng đó là một cách hoạt động hoặc cách sống của Giáo hội. Tính hiệp hành, “cùng nhau bước đi”, là một thực tại được truyền cảm hứng từ những ngày đầu của Kitô giáo và được Đức Giáo Hoàng Phaolô VI hồi sinh sau Công đồng Vatican II. Thượng Hội đồng (Synod) đề cập đến một tổ chức, đó là Thượng Hội đồng Giám mục. Thượng Hội đồng Giám mục là một hội đồng do Đức Giáo hoàng thiết lập ở cấp độ Giáo hội hoàn vũ để nghiên cứu một chủ đề cụ thể và đệ trình các đề xuất lên cho ngài. Các Thượng Hội đồng cũng có thể diễn ra ở cấp quốc gia hoặc cấp giáo phận. Điểm mới lạ của “Thượng hội đồng về Hiệp hành” lần này nằm ở chỗ Đức Phanxicô đòi buộc Giáo hội phải đặt vấn đề về hoạt động và cơ cấu của chính mình.
- Làm thế nào (How): lặp lại 196 lần
Một trong những điểm nổi bật của TLLV là số lượng lớn các câu hỏi trong đómời gọi Giáo hội tự vấn, để tìm ra giải pháp và suy tư về một số vấn đề. Tài liệu dài 50 trang được điểm xuyết bằng 274 câu hỏi liên quan đến nhiều chủ đề khác nhau được các tín hữu Công giáo từ khắp thế giới gợi lên. Một điểm quan trọng khác của TLLV là chiều kích phương pháp luận của nó, chiều kích này nhằm giải thích “làm thế nào” để phân định và hành động hầu đạt được tínhhiệp hành cao hơn.
- Sứ mạng (Mission, missionary): lặp lại 142 lần
“Sứ mạng” là 1 trong 3 khái niệm chính đi kèm với suy tư về việc trở thành một Giáo hội hiệp hành. Trong TLLV, thuật ngữ sứ mạng được đặt một cách có chủ đích tại trung tâm của 2 khái niệm kia, đó là hiệp thông (communion) được lặp lại 48 lần và tham gia (participation) được lặp lại 50 lần. Theo Đức Hồng Y Jean-Claude Hollerich, Tổng Tường trình viên của Thượng Hội đồng, điều này là do thực tại truyền giáo của Giáo hội là “một khía cạnh quan trọng ngày càng hiện diện nhiều trong sự hiệp thông và tham gia” và vì thế được cho là để liên kết hai chiều kích này. Giáo hội cần theo đuổi sứ mạng của mình một cách hiệu quả hơn, và do đó phải trở nên “truyền giáo” hơn, nghĩa là mỏ ra hơn với thế giới để loan báo Tin mừng.
- Thiên Chúa (God, Lord): lặp lại 124 lần
Giáo hội tiến bước trong Thượng Hội đồng với tư cách là Dân Chúa, một cộng đoàn đặt nền tảng cho cách tiếp cận của mình dựa trên mối tương quan cùng là con Thiên Chúa nhờ phép Rửa của mỗi thành viên. Thần Khí Thiên Chúađang hoạt động ở đây và phải được kêu cầu bởi tất cả mọi người tham gia. Thuật ngữ “Thiên Chúa” được sử dụng thường xuyên hơn so với tên “Chúa Giêsu” xuất hiện 14 lần và “Đức Kitô” được sử dụng 35 lần.
- Đại hội (Assembly): lặp lại 114 lần
Tần suất của từ Đại hội cho thấy hoạt động của toàn bộ tiến trình Thượng Hội đồng. TLLV nhằm hướng dẫn những suy tư của những người sẽ tham gia Thượng Hội đồng Giám mục vào tháng 10. 2023 tại Rôma. Khoá họp này đánh dấu “giai đoạn phổ quát” của tiến trình Hiệp hành, vốn đã được bắt đầu bằng giai đoạn giáo phận và châu lục. Sau giai đoạn địa phương, các quốc gia quy tụlại theo khu vực trong Đại hội Châu lục, sau đó báo cáo lại cho Rôma.
Tài liệu nêu rõ rằng: Đại hội toàn thể vào tháng 10 “không thể được hiểu là đại diện và lập pháp, giống như cấu trúc nghị viện trong xã hội dân sự với động lực là thiết lập sự đa số”. Đúng hơn, đó là nơi “Đức Kitô hiện diện và hoạt động” và “ban Thần Khí để hướng dẫn Giáo hội tìm ra sự đồng tâm nhất trí để cùng nhau bước đi tiến về Nước Trời và giúp toàn thể nhân loại tiến tới sự hiệp nhất baoquát hơn”.
- Thánh Thần, Linh đạo, Tâm linh (Spirit, Spirituality, Spiritual): lặp lại 111 lần
Như Đức Thánh Cha Phanxicô vẫn nhắc đi nhắc lại rằng: Chúa Thánh Thần là “nhân vật chính” của mọi tiến trình Thượng Hội đồng. Điều này hết sức đúng đối với Thượng Hội đồng lần này, vốn đặt vấn đề về chức năng hiệp hành của chính Thượng Hội đồng, được thực hiện trong một tiến trình mà ưu tiên trước hết và trên hết là mang tính tâm linh, trước khi mang tính cơ cấu. Để đạt được mục đích này, TLLV vạch ra một phương pháp cầu nguyện – đối thoại, “Đối thoại trong Thánh Thần”, để dạy Dân Chúa trở về với ngôi Ba trong Chúa Ba Ngôi một cách xác tín hơn. Từ “Thánh” (holy) xuất hiện 22 lần.
- Đời Sống, Sống (Life, Live) lặp lại 110 lần
Tính hiệp hành là một “modus vivendi et operandi” nghĩa là một phương pháp nhưng cũng là một cách sống của Giáo Hội. Hiệp hành không chỉ ảnh hưởng đến đời sống cá nhân của mỗi tín hữu khi mời gọi chúng ta suy tư về mối tương quan của mình với người khác, với thế giới xung quanh, và với chính Giáo hội, mà còn ảnh hưởng đến cách sống và hoạt động của toàn thể Giáo hội.
- Dân (People): lặp lại 110 lần
TLLV nêu rõ: “Tiến trình Hiệp hành mang đến cơ hội gặp gỡ trong đức tin vốn tạo nên mối liên kết với Chúa, tình huynh đệ giữa mọi người với nhau, và tình yêu dành cho Giáo hội”. Các giai đoạn địa phương và châu lục đã mang đến cho Giáo hội cơ hội lắng nghe “Dân Chúa” và tạo điều kiện để họ chia sẻ những trải nghiệm thực tế và cụ thể của mình. Giờ đây, tiến trình hiệp hành sẽ tiếp tục khuyến khích tín hữu Công giáo tiếp tục trên lộ trình “cùng nhau bước đi” như là một Dân Chúa duy nhất.
Bản văn giải thích: “Giáo hội không sợ sự đa dạng mà mình có được, nhưng luôn coi trọng và không thúc ép mình phải trở nên đồng nhất”.
- Sự phân định, phân định (Discernment, Discern): lặp lại 106 lần
Bắt nguồn sâu xa từ linh đạo của Dòng Tên, Thượng Hội đồng hiện nay khuyến khích Giáo hội và mỗi thành viên phân định và đánh giá một cách sáng tạo các giải pháp khả thi đối với những thách đố mà Giáo hội phải đương đầu. Để giúp cho trải nghiệm này trở nên sống động, TLLV mời mỗi độc giả đối diện với một số “câu hỏi để phân định”, được tập hợp lại trong phần thứ hai của tài liệu. Đức Thánh Cha Phanxicô đã thực hiện một số bài giáo lý về chủ đề phân địnhtrong các buổi tiếp kiến chung của ngài.
Những thuật ngữ khác:
Ngoài ra, một số thuật ngữ khác cũng xuất hiện thường xuyên trong của tài liệu làm việc chẳng hạn như: “cộng đoàn” (community) lặp lại 96 lần; “khác” (other, another) lặp lại 95 lần; “tiến trình” (process) lặp lại 87 lần; “địa phương” (local)lặp lại 73 lần; và “cùng nhau” (together) lặp lại 70 lần.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP
Dòng Đa Minh Thánh Tâm
Chuyển ngữ từ: aleteia.org (22.06.2023)
