• Trang Chủ
  • Giới Thiệu
    • Tổng Quan Giáo Phận
      • Lịch Sử Giáo Phận
      • Niên Giám Giáo Phận
      • Bản Đồ Giáo Phận
      • Truyền Giáo - Bác Ái Xã Hội
    • Giám Mục Giáo Phận
      • Tiểu Sử Đức Giám Mục Đương Nhiệm
      • Bài Giảng Đức Giám Mục
      • Các Đức Giám Mục Tiền Nhiệm
    • Danh Sách Linh Mục
    • Đại Chủng Viện Và Dòng Tu
      • Đại Chủng Viện Minh Hoà
      • Tu Đoàn Tông Đồ ICM
      • Dòng Mến Thánh Giá Đà Lạt
      • Dòng Chứng Nhân Đức Tin
      • Đan Viện Cát Minh Têrêsa Đà Lạt
      • Đan Viện Xitô Thánh Mẫu Châu Sơn
      • Các Dòng Tu Khác
    • Giáo Hạt Và Giáo Xứ
      • Giáo Hạt Đà Lạt
      • Giáo Hạt Bảo Lộc
      • Giáo Hạt Di Linh
      • Giáo Hạt Đạ Tông
      • Giáo Hạt Đơn Dương
      • Giáo Hạt Đức Trọng
      • Giáo Hạt Madaguôi
    • Giờ Lễ
  • Phụng Vụ
    • Suy Niệm Lời Chúa Hằng Ngày
      • Mùa Thường Niên
      • Mùa Vọng – Giáng Sinh
      • Mùa Chay – Phục Sinh
      • Lễ Ngoại Lịch
    • Chư Thánh
    • Lời Nguyện Tín Hữu
      • Năm A
      • Năm B
      • Năm C
      • Lễ Chung
    • Nghi Thức Và Kinh Nguyện
      • Kinh Nguyện
      • Nghi Thức
    • Giờ Kinh Phụng Vụ
  • Mục Vụ
    • Thiếu Nhi
    • Giới Trẻ
    • Hôn Nhân – Gia Đình
    • Truyền Giáo
    • Caritas
    • Di Dân
    • Truyền Thông
    • Thánh Nhạc
    • Tham Khảo Mục Vụ
  • Tin Tức
    • Tin Tức Giáo Phận
    • Tin Tức Giáo Hội Việt Nam
    • Tin Tức Giáo Hội Hoàn Vũ
    • Thông Báo
    • Cáo Phó Và Hiệp Thông
  • Tài Liệu
    • Văn Kiện Giáo Hội Hoàn Vũ
      • Đức Thánh Cha
      • Công Đồng Chung
      • Thượng Hội Đồng Giám Mục
      • Các Bộ Giáo Triều
      • Tài Liệu Khác Toà Thánh
    • Văn Kiện Hội Đồng Giám Mục
      • Thư Chung
      • Thư Mục Vụ Của Các Giám Mục
      • Thư Mục Vụ Của Hội Đồng Giám Mục
      • Tài Liệu Khác HĐGM
    • Văn Kiện Giáo Phận
      • Thư Mục Vụ
      • Sắc Lệnh Và Quy Chế
      • Thường Huấn Linh Mục
      • Tĩnh Tâm Linh Mục
      • Tài Liệu Khác Giáo Phận
    • Kinh Thánh
      • Chia Sẻ Lời Chúa
      • Tìm Hiểu Kinh Thánh
    • Giáo Lý
      • Giáo Lý Dự Tòng
      • Giáo Lý Phổ Thông
      • Giáo Lý Hôn Nhân
      • Tài Liệu Khác
    • Tu Đức – Nhân Bản
    • Triết Học
      • Đông Phương
      • Tây Phương
    • Thần Học
      • Phụng Vụ – Bí Tích
      • Tín Lý
      • Luân Lý
      • Mục Vụ
      • Học Thuyết Xã Hội
      • Giáo Phụ
      • Suy Tư Thần Học
    • Giáo Luật
    • Lịch Sử Giáo Hội
    • Tham Khảo
  • Media
    • Thánh Lễ
    • Bài Giảng
    • Suy Niệm Lời Chúa
    • Chầu Thánh Thể
    • Giáo Lý
    • Nhạc Thánh Ca
    • Giới Thiệu Giáo Xứ
    • Thắng Cảnh Tôn Giáo
    • Video Sinh Hoạt
   
Không Có Kết Quả
Xem Tất Cả
  • Trang Chủ
  • Giới Thiệu
    • Tổng Quan Giáo Phận
      • Lịch Sử Giáo Phận
      • Niên Giám Giáo Phận
      • Bản Đồ Giáo Phận
      • Truyền Giáo - Bác Ái Xã Hội
    • Giám Mục Giáo Phận
      • Tiểu Sử Đức Giám Mục Đương Nhiệm
      • Bài Giảng Đức Giám Mục
      • Các Đức Giám Mục Tiền Nhiệm
    • Danh Sách Linh Mục
    • Đại Chủng Viện Và Dòng Tu
      • Đại Chủng Viện Minh Hoà
      • Tu Đoàn Tông Đồ ICM
      • Dòng Mến Thánh Giá Đà Lạt
      • Dòng Chứng Nhân Đức Tin
      • Đan Viện Cát Minh Têrêsa Đà Lạt
      • Đan Viện Xitô Thánh Mẫu Châu Sơn
      • Các Dòng Tu Khác
    • Giáo Hạt Và Giáo Xứ
      • Giáo Hạt Đà Lạt
      • Giáo Hạt Bảo Lộc
      • Giáo Hạt Di Linh
      • Giáo Hạt Đạ Tông
      • Giáo Hạt Đơn Dương
      • Giáo Hạt Đức Trọng
      • Giáo Hạt Madaguôi
    • Giờ Lễ
  • Phụng Vụ
    • Suy Niệm Lời Chúa Hằng Ngày
      • Mùa Thường Niên
      • Mùa Vọng – Giáng Sinh
      • Mùa Chay – Phục Sinh
      • Lễ Ngoại Lịch
    • Chư Thánh
    • Lời Nguyện Tín Hữu
      • Năm A
      • Năm B
      • Năm C
      • Lễ Chung
    • Nghi Thức Và Kinh Nguyện
      • Kinh Nguyện
      • Nghi Thức
    • Giờ Kinh Phụng Vụ
  • Mục Vụ
    • Thiếu Nhi
    • Giới Trẻ
    • Hôn Nhân – Gia Đình
    • Truyền Giáo
    • Caritas
    • Di Dân
    • Truyền Thông
    • Thánh Nhạc
    • Tham Khảo Mục Vụ
  • Tin Tức
    • Tin Tức Giáo Phận
    • Tin Tức Giáo Hội Việt Nam
    • Tin Tức Giáo Hội Hoàn Vũ
    • Thông Báo
    • Cáo Phó Và Hiệp Thông
  • Tài Liệu
    • Văn Kiện Giáo Hội Hoàn Vũ
      • Đức Thánh Cha
      • Công Đồng Chung
      • Thượng Hội Đồng Giám Mục
      • Các Bộ Giáo Triều
      • Tài Liệu Khác Toà Thánh
    • Văn Kiện Hội Đồng Giám Mục
      • Thư Chung
      • Thư Mục Vụ Của Các Giám Mục
      • Thư Mục Vụ Của Hội Đồng Giám Mục
      • Tài Liệu Khác HĐGM
    • Văn Kiện Giáo Phận
      • Thư Mục Vụ
      • Sắc Lệnh Và Quy Chế
      • Thường Huấn Linh Mục
      • Tĩnh Tâm Linh Mục
      • Tài Liệu Khác Giáo Phận
    • Kinh Thánh
      • Chia Sẻ Lời Chúa
      • Tìm Hiểu Kinh Thánh
    • Giáo Lý
      • Giáo Lý Dự Tòng
      • Giáo Lý Phổ Thông
      • Giáo Lý Hôn Nhân
      • Tài Liệu Khác
    • Tu Đức – Nhân Bản
    • Triết Học
      • Đông Phương
      • Tây Phương
    • Thần Học
      • Phụng Vụ – Bí Tích
      • Tín Lý
      • Luân Lý
      • Mục Vụ
      • Học Thuyết Xã Hội
      • Giáo Phụ
      • Suy Tư Thần Học
    • Giáo Luật
    • Lịch Sử Giáo Hội
    • Tham Khảo
  • Media
    • Thánh Lễ
    • Bài Giảng
    • Suy Niệm Lời Chúa
    • Chầu Thánh Thể
    • Giáo Lý
    • Nhạc Thánh Ca
    • Giới Thiệu Giáo Xứ
    • Thắng Cảnh Tôn Giáo
    • Video Sinh Hoạt
Giáo Phận Đà Lạt
   
No Result
View All Result

Bài Ca Công Bố Phục Sinh “Exsultet”: Cấu Trúc Và Ý Nghĩa

Ngày Đăng: 03/01/2023
Trong Phụng Vụ - Bí Tích

Bài Ca Công Bố Phục Sinh “Exsultet”: Cấu Trúc Và Ý Nghĩa

(gpquinhon.org) Thứ sáu – 25/03/2016

 

Gary D. Penkala

Bài thánh ca Exsultet vẫn là một trong những bài thơ phụng vụ còn sót lại trong Lễ Nghi Roma. Charlton Walker viết: “Đây là ngôn ngữ phụng vụ vươn lên đến tận trời cao mà khó có thể tìm đâu ra một bài tương tự trong văn chương Kitô giáo. Chúng ta thoát ra ngoài những câu cú tín điều khô cứng để đi vào trong huyền nhiệm sâu thẳm, đến miền đất mà dưới ánh sáng của thiên đường thì ngay cả tội Adong cũng được xem như cần thiết và là tội hồng phúc”.

Theo G. Thomas Ryan: “Mỗi năm một lần, chúng ta hân hoan nghe lại lời loan báo này, một trong những bài hát độc xướng hay nhất đã tồn tại trong lịch sử gần 2000 năm của thánh nhạc Kitô giáo”.

 Exsultet hay Lời công bố phục sinh (tiếng Latinh là Præconium Paschale) như được ghi trong sách Nghi thức Bí Tích, đúng ra là do một thầy phó tế hát, cũng như nghi thức thắp nến phục sinh trước đó. Sau khi thắp nến phục sinh từ ngọn lửa mới, thầy phó tế dẫn đầu đoàn rước tiến vào trong ngôi nhà thờ tăm tối, gợi lại cột lửa dẫn đưa dân Israel băng qua sa mạc. Thầy bắt giọng hát “Ánh sáng Chúa Kitô” ba lần, mỗi lần theo một cung giọng cao hơn; cộng đoàn đáp lại “Tạ ơn Chúa”. Đến cung thánh, phó tế đặt cây đèn trên giá cao, mang bình hương đến cho vị chủ tế để chuẩn bị và nhận chúc lành của ngài. Thầy phó tế xông hương sách có bản văn Exsultet và nến phục sinh. Rồi thầy bắt đầu hát bài Công bố Phục Sinh, một bài ca khen độc nhất vô nhị trong thánh ca phụng vụ. Nếu không có thầy phó tế, một linh mục hay giáo dân có thể thay thế với một vài sửa đổi cho phù hợp.

Bài Exsultet gồm ba phần. Phần đầu như tiếng kèn lệnh bằng thơ với ba lời hô hào “Mừng vui lên” (Exsultet trong tiếng Latinh). Tiếp theo là một phần như kinh Tiền Tụng (Preface) tạo nên phần thân của bài thánh ca, so sánh giữa lễ Vượt Qua của Cựu Ước với sự Phục Sinh vui mừng của Đức Kitô. Bài Exsultet kết thúc với lời nguyện xin Chúa Cha toàn năng chấp nhận lễ dâng cây Nến Phục Sinh và “hy lễ dâng chiều hôm” của Giáo Hội.

Xem kỹ lại phần dẫn nhập, chúng ta thấy cấu trúc gồm ba phần. Có ba nhóm được mời gọi “Mừng vui lên!”: các thiên thần cùng với các cơ binh trên trời; trái đất và muôn loài thụ tạo và cuối cùng là Giáo Hội, “Khắp nơi trong cung điện này vang lên. Ngàn muôn tiếng ca reo mừng của nhân trần” (theo bản “Exsultet” của Văn Chi). Chủ đề bóng tối bị ánh sáng vinh quang của Đức Kitô phá vỡ đã sớm xuất hiện trong bài thánh ca: “Ánh huy hoàng chiếu soi … ánh quang vinh Vua muôn đời chói ngời … được ơn thoát ly xa miền tối tăm u sầu … uy nghiêm trong muôn ngàn ánh quang”. Ngay phần nhạc cũng giúp phân biệt được ba phần rõ rệt vì các cung điệu được lập lại ở mỗi phần.

Tiếp theo là kinh Tiền Tụng riêng. Trong Thánh Lễ, kinh Tiền Tụng luôn đi trước kinh Thánh Thánh Thánh lúc bắt đầu Kinh Nguyện Thánh Thể. Kinh Tiền Tụng thường liệt kê ra những ý hướng để chúng ta tạ ơn Chúa, thường là nối kết chúng với ngày lễ đang được cử hành. Trong Lời công bố phục sinh, các biến cố vĩ đại của Thiên Chúa đều được trình bày, bắt đầu bằng biến cố Xuất Ai Cập trong Cựu Ước rồi tiếp tục trải qua những hành động cứu rỗi kỳ diệu của Đức Giêsu, Con Chiên Vượt Qua. Có thể gọi đây là lời kinh cầu, bản văn được dẫn nhập với những khẳng định bắt đầu bằng câu “Đây là đêm…” (Hæc nox est trong tiếng Latinh). Đây là những câu trả lời cho câu hỏi “Tại sao có đêm đặc biệt này?”, và hiển nhiên câu hỏi này có liên hệ đặc biệt với câu hỏi của trẻ em Do Thái giáo trong bữa ăn Seder[1]. Và đây là những câu trả lời: “Tội lỗi được huỷ bỏ … Kitô hữu được tẩy xoá mọi tội khiên … xiềng xích sự chết bị bẻ tung … sự dữ bị xua tan … mọi vết nhơ được tẩy sạch … người vô tội được phục hồi … người ưu phiền được sướng vui hân hoan … phá tan mọi hận thù oan ghét … mang lại hoà bình yêu thương … khuất phục mọi quyền bính thế gian”  

Với thể loại thơ ca đặc sắc của Nghi lễ Roma, Lời công bố phục sinh khiến chúng ta suy nghĩ: “Vì chưng nếu không được cứu chuộc khỏi mọi tội khiên, chúng ta sinh ra nào có ích chi?” “Để cứu chuộc đầy tớ, Chúa Cha đã nộp chính con yêu”. “Ôi! Tội hồng phúc, đã ban cho chúng ta Đấng Cứu Chuộc rất cao sang!” “Ôi! Đêm hồng phúc, này đêm nối kết trời đất, phối hợp Thiên Chúa với muôn người thế chúng tôi!”. 

Bài Exsultet kết với lời nguyện dâng lễ: “Xin hãy nhận cây Nến Phục Sinh này, dù ngọn lửa phân chia nhưng không bao giờ mòn hao, cột lửa thiêng toả ánh vinh quang Thiên Chúa”. Thầy phó tế cầu xin cho ngọn lửa của cây nến hoà hợp với muôn ngàn ánh sáng thiên cung, và ngôi Sao Mai (Đức Kitô) không bao giờ lặn nữa tìm thấy ngọn lửa này luôn cháy sáng. (Flammas eius lucifer matutinus inveniat: ille, inquam, Lucifer, qui nescit occasum). 

Nhạc điệu hùng tráng được lấy lại từ các bài thánh ca cổ dùng cho kinh Tiền Tụng. Bản văn tiếng Latinh (Exsultet iam angelica turba cælorum…) có thể được tìm thấy trong Sách Lễ Roma từ năm 1964. Hát bài Exsultet luôn là một kinh nghiệm hân hoan cho các thầy phó tế mới được truyền chức vì bản văn này thật sự dành cho họ. Chính thầy phó tế chứ không phải vị chủ tế, không phải linh mục hay giám mục, cũng không phải Giáo Hoàng được trao ban cơ hội loan báo trước tiên tin vui về sự phục sinh của Chúa. Chính thừa tác viên phục vụ này, bậc thấp nhất trong phẩm trật, đã được tôn vinh khi công bố rằng vũ trụ từ nay đã thay đổi hoàn toàn – Đức Kitô đã sống lại! Thật là một nghịch lý kỳ diệu! Thật là một sự vặn vẹo hồng phúc!

chuyển ngữ

Lm. Phaolô Nguyễn Minh Chính

[1] Bữa ăn Seder là bữa ăn theo nghi thức của người Do Thái đánh dấu sự bắt đầu của ngày lễ Vượt Qua. Trong bữa ăn này, để khơi dậy sự tò mò của đám trẻ con và giữ chúng tỉnh thức suốt bữa ăn kéo dài cho đến tận đêm khuya, người lớn khuyến khích bọn trẻ đặt câu hỏi để nhân cơ hội kể lại cho chúng câu chuyện về Cuộc Xuất Hành ra khỏi Ai Cập (Exodus). Theo nghi thức thì bọn trẻ hỏi nhiều câu, nhưng câu hỏi quan trọng nhất là câu hỏi Mah Nishtanah – “Tại sao đêm nay khác với những đêm khác?”. Sau khi đặt câu hỏi, phần quan trọng trong bữa ăn Seder chính là phần trả lời Magid, một hình thức trả lời bằng cách kể lại các câu chuyện lịch sử: hành trình đi từ nô lệ tới tự do, tức là câu chuyện Vượt Qua. (chú thích của người dịch)

 

Trang Phụng Vụ

ShareTweet

Bài Viết Cùng Chuyên Mục

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 52 – LỜI GIẢI TÁN

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 52 – LỜI GIẢI TÁN

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 51 – LỜI CHÀO VÀ PHÉP LÀNH CUỐI LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 51 – LỜI CHÀO VÀ PHÉP LÀNH CUỐI LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 49 – KHÁI QUÁT VỀ NGHI THỨC KẾT LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 49 – KHÁI QUÁT VỀ NGHI THỨC KẾT LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 48 – LỜI NGUYỆN HIỆP LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 48 – LỜI NGUYỆN HIỆP LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 47 – CA HIỆP LỄ VÀ BÀI CA SAU HIỆP LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 47 – CA HIỆP LỄ VÀ BÀI CA SAU HIỆP LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 46 – VÀI ĐIỂM MỤC VỤ PHỤNG VỤ PHẦN HIỆP LỄ

CỬ HÀNH THÁNH THỂ: BÀI 46 – VÀI ĐIỂM MỤC VỤ PHỤNG VỤ PHẦN HIỆP LỄ

Bài Viết Mới

Suy Niệm Lời Chúa – Thứ Tư Tuần IV Phục Sinh – Kính Thánh Matthia Tông Đồ

Suy Niệm Lời Chúa – Thứ Tư Tuần IV Phục Sinh – Kính Thánh Matthia Tông Đồ

Ngày 14-05: Thánh Matthia Tông Đồ

Ngày 14-05: Thánh Matthia Tông Đồ

Giáo Sở Don Bosco Đà Lạt: 65 Thiếu Nhi Rước Lễ Lần Đầu

Giáo Sở Don Bosco Đà Lạt: 65 Thiếu Nhi Rước Lễ Lần Đầu

Thứ Ba, Tuần IV Phục Sinh

Thứ Ba, Tuần IV Phục Sinh

BẢN TIN GIÁO PHẬN ĐÀ LẠT – Từ ngày 01/05 đến ngày 07/05 Năm 2025

BẢN TIN GIÁO PHẬN ĐÀ LẠT – Từ ngày 01/05 đến ngày 07/05 Năm 2025

Suy Niệm Lời Chúa – Thứ Hai Tuần IV Phục Sinh

Suy Niệm Lời Chúa – Thứ Hai Tuần IV Phục Sinh

Giáo Phận Đà Lạt

Thông Tin Liên Hệ
VĂN PHÒNG TRUYỀN THÔNG GIÁO PHẬN ĐÀ LẠT
– Địa chỉ: 09 Nguyễn Thái Học – Tp. Đà Lạt – Lâm Đồng – Việt Nam
– Điện thoại: 0918.525.019
– Email: giaophandalat1960@gmail.com

  • Trang Chủ
  • Giới Thiệu
    • Tổng Quan Giáo Phận
      • Lịch Sử Giáo Phận
      • Niên Giám Giáo Phận
      • Bản Đồ Giáo Phận
      • Truyền Giáo – Bác Ái Xã Hội
    • Giám Mục Giáo Phận
      • Tiểu Sử Đức Giám Mục Đương Nhiệm
      • Bài Giảng Đức Giám Mục
      • Các Đức Giám Mục Tiền Nhiệm
    • Giáo Hạt và Giáo Xứ
      • Giáo Hạt Đà Lạt
      • Giáo Hạt Bảo Lộc
      • Giáo Hạt Đức Trọng
      • Giáo Hạt Đơn Dương
      • Giáo Hạt Đạ Tông
      • Giáo Hạt Di Linh
      • Giáo Hạt Madaguôi
    • Danh Sách Linh Mục
  • Phụng Vụ
  • Mục Vụ
  • Tin Tức
    • Thông Báo
    • Tin Tức Giáo Phận
    • Tin Tức Giáo Hội Việt Nam
    • Tin Tức Giáo Hội Hoàn Vũ
    • Cáo Phó Và Hiệp Thông
  • Tài Liệu
  • Media
    • Thánh Lễ
    • Bài Giảng
    • Suy Niệm Lời Chúa
    • Giới Thiệu Giáo Xứ

© Giáo Phận Đà Lạt - Ban Truyền Thông

  • Trang Chủ
  • Thông Báo
  • Tin Tức Giáo Phận
  • Báo Lỗi