Lúc 9h45 sáng (giờ Rôma) ngày 21/4/2025, Đức Hồng y Nhiếp Chính Kevin Farrell đã chính thức thông báo tin Đức Giáo hoàng Phanxicô qua đời tại Nhà trọ Thánh Marta như sau: “Anh chị em thân mến, với nỗi đau sâu sắc, tôi buộc phải thông báo ĐTC Phanxicô đã qua đời. Lúc 7g35 sáng nay, ĐTC Phanxicô – Giám mục Rôma – đã về Nhà Cha trên trời. Trọn cuộc đời ngài được hiến dâng để phục vụ Chúa và Hội Thánh. Ngài đã dạy chúng ta sống các giá trị Tin Mừng bằng sự trung tín, can đảm và tình yêu rộng lớn, đặc biệt là với những người nghèo khổ và bị gạt ra bên lề. Với lòng biết ơn sâu sắc vì gương sáng của ngài như một môn đệ chân chính của Chúa Giêsu, chúng ta phó dâng linh hồn Đức Giáo hoàng Phanxicô cho lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa Ba Ngôi”.
Qua đoạn Tin Mừng về việc Chúa Phục Sinh tỏ mình ra với hai môn đệ trên đường đi Emmaus, cũng như các đoạn Tin Mừng thuật lại việc tỏ mình ra với Madalena, với các tông đồ, nhất là với ông Simon-Phêrô và ông Tôma, chúng ta có thể thấy cung cách của Đức Giáo hoàng Phanxicô đã phản ánh rõ nét cung cách của Vị Mục tử Nhân lành là Chúa Giêsu Kitô: mẫu gương “hiền lành và khiêm nhượng”, mẫu gương “yêu thương đến cùng”, đặc biệt đối với những người hèn yếu, thất vọng.
Kênh Youtube AP DISCOVERY, chuyên khám phá những câu chuyện về đời sống, văn hóa, lịch sử, địa lý của Việt Nam và các nước trên thế giới, đã có bài bình luận với tựa đề: “Vì sao cả thế giới, kể cả người có đạo hay vô thần, đều đau buồn khi Giáo hoàng Francis qua đời ?”
Bài bình luận mở đầu như sau: “Ở Việt nam, danh xưng ‘Giáo hoàng’ nghe có vẻ rất xa. Quyền uy, nghi lễ, Vatican… là những thứ người thường chỉ thấy qua phim ảnh. Nhưng nếu từng một lần thấy ông rửa chân cho các tù nhân, từng thấy ông ôm một người vô gia cư, từng thấy ông ngồi cô đơn giữa quảng trường Thánh Phêrô cầu nguyện cho cả nhân loại trong mùa dịch…, người ta sẽ hiểu, ông không rao giảng về một ‘Chúa’ xa xôi, mà sống như một con người gần gũi với khổ đau trần thế. Và đó là câu trả lời cho câu hỏi: Vì sao cả thế giới, kể cảngười có đạo hay vô thần, đều đau buồn khi Giáo hoàng Francis qua đời?”
Sau đó, người bình luận bày tỏ lòng thương tiếc về sự ra đi của một người đúng ra phải gọi là “Ngài”, nhưng người bình luận gọi là “Ông”, bởi vì “không bao giờ khiến người ta thấy ông ở trên cao, nhưng ở ngay bên cạnh như một người cha, một người thầy, một người bạn lớn của nhân loại”.
Đối với đất nước Việt Nam, người bình luận thuật lại lời ĐTC Phanxicô đã có lần chia sẻ rằng: “Nếu tôi không đến Việt Nam, chắc chắn Giáo hoàng Gioan 24 sẽ đến”. Người bình luận nói tiếp: “Một câu nói nhẹ nhàng thôi nhưng thấm đẫm sự quan tâm chân thành… Ngài nói bằng cả tấm lòng của một người từng đau đáu về một nơi xa xôi mang hình chữ S, nơi chỉ vọn vẹn 6% dân số theo Đạo Công giáo, nhưng vẫn được Ngài gọi là mảnh đất đẹp đẽ, nơi Ngài đặt niềm tin và sự gặp gỡ giữa niềm tin tôn giáo và tinh thần hòa bình. Không phải ai cũng biết rằng ông đã hai lần mong muốn đến Việt Nam, đã gửi lời cầu chúc cho nhân dân Việt Nam nhiều lần trong các Thánh Lễ công khai. Ông có một ánh nhìn rất người về đất nước này, không bằng con số mà bằng trái tim. Có lẽ chính vì điều đó khi mà vị Giáo hoàng của lòng nhân qua đời, thế giới không chỉ mất đi một vị lãnh đạo tôn giáo, mà mất đi một trong những người cuối cùng dám lấy sự tử tế làm chính trị, dám sống khiêm nhường giữa một thời đại mà ai cũng thích phô trương. Có lẽ chính vì sự gần gũi và nhân hậu như thế khi mà Đức Phanxicô qua đời, điều không ai muốn nhưng không thể tránh khỏi, nỗi buồn sẽ lan rộng, không chỉ trong lòng 1,4 tỷ người Công giáo, mà trong cả trong tâm trí của những người thuộc tôn giáo khác, thậm chí là người vô thần”.
Ngay sau khi Tòa Thánh chính thức thông báo về việc ĐTC Phanxicô qua đời, nhiều vị lãnh đạo các nước trên thế giới đã gửi điện phân ưu.
Ông Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ và ông Bùi Thanh Sơn, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao của nước Việt nam đã gửi điện chia buồn tới người đồng cấp của Nước Vatican. Nhiều báo đài trong nước đã loan tin ĐGH Phanxicô qua đời và viết bài về Ngài.
Thủ tướng Ý bày tỏ nỗi đau buồn sâu sắc khi hay tin Đức Giáo hoàng qua đời, gọi đây là sự ra đi của “một con người vĩ đại, một vị chủ chăn vĩ đại… Chúng tôi tiễn biệt Đức Thánh Cha với trái tim nặng trĩu nỗi buồn”.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu gọi Đức Giáo hoàng là người “truyền cảm hứng cho hàng triệu người, vượt xa phạm vi Giáo hội Công giáo, bằng sự khiêm nhường và tình yêu thuần khiết dành cho những người kém may mắn”.
Thủ tướng Ấn Độ bày tỏ: “ĐGH Phanxicô sẽ luôn được nhớ đến như một biểu tượng của lòng trắc ẩn, sự khiêm nhường và can đảm tinh thần”.
Tòa Bạch Ốc Hoa Kỳ cũng đã chia sẻ bài tưởng niệm đầu tiên dành cho Đức Giáo hoàng, kèm theo hình ảnh Tổng thống và Phó tổng thống từng gặp Ngài tại Vatican. Tổng Thống Trumpđã yêu cầu các công sở của Hoa Kỳ ở khắp mọi nơi treo cờ rũ cho đến khi kết thúc tang lễ ĐGH Phanxicô.
Phó tổng thống Mỹ, người mới gặp Đức Giáo hoàng một ngày trước khi Ngài qua đời, chia sẻ: “Tôi rất vui khi được gặp Ngài vào ngày lễ Phục sinh, dù khi đó ngài đã rất yếu”, “Tôi vừa hay tin Ngài qua đời. Xin gửi lời chia buồn tới hàng triệu tín hữu khắp thế giới yêu mến ngài.”
Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng gửi lời chia buồn và trân trọng nỗ lực của Đức Giáo hoàng Phanxicô trong việc tích cực thúc đẩy đối thoại giữa Chính thống giáo Nga và Công giáo La Mã, cũng như tăng cường hợp tác giữa Nga và Tòa Thánh.
Tóm lại,
Đức Giáo hoàng Phanxicô đã để lại dấu ấn khó phai đối với Giáo hội Công giáo và đối với cộng đồng toàn cầu. Có thể nói toàn bộ cuộc đời của Ngài cống hiến cho việc phục vụ Chúa và Giáo hội của Người. Ngài đã dạy chúng ta sống các giá trị của Phúc Âm, với lòng trung thành, lòng can đảm và tình yêu phổ quát, đặc biệt là đối với những người nghèo nhất và bị thiệt thòi nhất.
Với ĐGH Phanxicô, quyền lực là để phục vụ, niềm tin là để yêu thương, cái chết là lúc trở về. Nhưng với hơn một tỷ con chiên và hàng triệu người ngưỡng mộ, cái chết này không phải là kết thúc, mà là khởi đầu một di sản sống mãi trong trái tim nhân loại.
***
Chúng ta xin phó dâng linh hồn ĐTC Phanxicô trong vòng tay yêu thương của Chúa, xin cho Ngài được nghỉ yên trong bình an vĩnh cửu, và tiếp tục chuyển cầu cho Giáo hội và cho thế giới. Alleluia, Chúa đã sống lại. Người tôi tớ trung tín đã trở về Nhà Cha ngay sau Lễ Phục Sinh. Chúng ta tiếp tục dâng Thánh Lễ tạ ơn Thiên Chúa và cầu nguyện cho Ngài. Chúng ta cũng cầu xin Ngài bầu cử cùng Chúa ban cho Giáo hội một Vị Mục Tử kế vị Ngài như lòng Chúa mong ước.
