THẦY ĐI VỀ CÙNG CHA
CHÚA NHẬT VI PHỤC SINH NĂM C
Ga 14,23-29
Tin Mừng:
23 Đức Giê-su đáp: “Ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ lời Thầy. Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy. Cha Thầy và Thầy sẽ đến và ở lại với người ấy.24 Ai không yêu mến Thầy, thì không giữ lời Thầy. Và lời anh em nghe đây không phải là của Thầy, nhưng là của Chúa Cha, Đấng đã sai Thầy.25 Các điều đó, Thầy đã nói với anh em, đang khi còn ở với anh em.26 Nhưng Đấng Bảo Trợ là Thánh Thần Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, Đấng đó sẽ dạy anh em mọi điều và sẽ làm cho anh em nhớ lại mọi điều Thầy đã nói với anh em. 27 Thầy để lại bình an cho anh em, Thầy ban cho anh em bình an của Thầy. Thầy ban cho anh em không theo kiểu thế gian. Anh em đừng xao xuyến cũng đừng sợ hãi.28 Anh em đã nghe Thầy bảo: “Thầy ra đi và đến cùng anh em”. Nếu anh em yêu mến Thầy, thì hẳn anh em đã vui mừng vì Thầy đi về cùng Chúa Cha, bởi vì Chúa Cha cao trọng hơn Thầy.29 Bây giờ, Thầy nói với anh em trước khi sự việc xảy ra, để khi xảy ra, anh em tin.
Chương 14 là diễn từ ly biệt, trong đó Chúa Giêsu nói đến việc ra đi của Người và những điều phải có nơi môn đệ của Người: – Lời mở đầu của diễn từ (14:1-4); – Chúa ra đi và các môn đệ kết hiệp với Người qua đức tin (14:5-14); – Chúa trở lại và các môn đệ kết hiệp với Người qua tình yêu (14:15-24); – Kết thúc diễn từ (14:25-31). Như thế, đoạn tin mừng 14:23-29 gồm hai phần thuộc hai phân đoạn kế tiếp nhau. Chúng liên hệ với nhau rất chặt chẽ.
Những câu 14:23-24. Đặc điểm của hai câu nầy là ở dạng điều kiện và phân từ, mà cốt lõi là “tình yêu”, “tuân giữ lời”, và lời hứa phần thưởng cho những ai thực hiện điều kiện nầy. Trong câu khẳng định 14:23, “Lời” mà người môn đệ tuân giữ để thể hiện tình yêu đối với Chúa Giêsu chính là “giới răn” (14:15:21[4x]; 15:10). Ngược lại, không tuân giữ “lời” là không yêu mến Người (14:24). Việc yêu mến và tuân giữ giới răn của Thiên Chúa đã được nói nhiều trong Cựu ước. Thiên Chúa hứa chúc phúc và trung tín với ai yêu mến Người và tuân giữ giới răn của Người (x. Xh 20:6; Đnl 5:10; 7:9; 10:12; 11:1.13.22; 19:9; 30:6.16.20).
Chúa Giêsu làm một lời hứa sau mỗi câu điều kiện về việc tuân giữ giới răn của Người (14:15.21.23). Sau lần thứ nhất là hứa ban Đấng An ủi (14:16); rồi đến lời hứa tỏ mình ra (14:21); sau cùng là lời hứa Chúa Cha cùng với Người đến cư ngụ trong người tuân giữ lời (14:23). Như thế, đây là lời hứa tam, gồm Chúa Thánh Thần – Chúa Con – Chúa Cha. Lời hứa sau cùng là cho họ ở lại trong tình yêu của Người; cũng là ở lại trong tình yêu của Chúa Cha (15:10). Về lời hứa “làm nơi cư ngụ” (14:23), ở đầu chương Chúa Giêsu đã nói đến việc ra đi của Người để chuẩn bị chỗ trên trời cho các môn đệ (14:2). Tuy nhiên ở cuối chương, Người nói đến chỗ ở của Thiên Chúa giữa các môn đệ (14:23).
Những câu 14:25-29. Đây là bản tóm những chủ đề đã được bàn đến trong suốt cả chương 14: lời hứa ban Thánh Thần (14:16tt lấy lại trong 14:26); sợ hãi (14:1 trong 14:27); đi và trở lại (14:2tt, 14:5-14; 14:15-24 trong 14:28); tình yêu (14:15.21.23tt trong 28) và đức tin (14:1.10-12 trong 14:29). Ở đây xuất hiện những chủ đề mới: niềm vui (14:28) và bình an (14:27). Chúa Giêsu lại loan báo sự ra đi của Người (14:25), và việc ban Thánh Thần. Chúa Cha sẽ sai Thánh Thần, Đấng An ủi đến để dạy dỗ cho họ tất cả những gì Người đã nói với họ. Trước đây, Thánh Thần được gọi là Thần Chân Lý (14:16-17). Ở đây, vai trò của Người được nói rõ ra. Người không độc lập với Chúa Giêsu và dạy thêm điều gì mới, mà chỉ nhắc lại “lời” của Người.
Lời ban Thánh Thần kèm theo bình an và niềm vui (14:27-29). Đây là những ơn của sự sống lại (x. 20:19.21.26). Chúa Giêsu biết các môn đệ đang lo âu trước cái chết được tiên báo của Người. Nên Người cho họ biết là họ không bị bỏ rơi. Ngoài Thánh Thần sẽ được gởi đến với họ, họ còn được ban bình an và niềm vui. Bình an của Người sẽ giúp họ khỏi xao xuyến vì Người ra đi. Trái lại, sự ra đi của Người phải là lý do để họ được niềm vui lớn lao. Sự “ra đi” và “về cùng Cha” của Người (14:28) là tiến trình chết và sống lại theo ý muốn của Chúa Cha (10:18). Đây là dấu hiệu tình yêu Chúa Giêsu tỏ ra đối với Cha của Người. Người yêu thương và vâng phục ý của Cha định cho Người, vì Cha thì cao trọng hơn Người. “Về cùng Cha” cũng là đi vào trong sự thông hiệp hoàn hảo với Cha. Như thế, về lại với Đấng mà từ đó Người đã đến trần gian (1:9) là niềm vui của Người. Đó cũng phải là niềm vui của các môn đệ, vì trong sự kiện nầy họ nhận ra Người là Con Thiên Chúa. Bởi đó, những điều Chúa nói ra để cho họ tin Người là ai (14:29).
Chúa Giêsu phải ra đi và về cùng Chúa Cha. Tuy nhiên các môn đệ vẫn ở trong tình yêu, bình an, niềm vui và Thánh Thần của Người khi họ tuân giữ lời của Người.
Lm. Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến
