“Làm sao các khách dự tiệc cưới có thể buồn rầu khi tân lang đang còn ở với họ ?
Rồi sẽ có ngày tân lang ra đi, bấy giờ họ mới giữ chay”. (Mt 9,15)
Bài Ðọc I: (Năm I) St 27, 1-5. 15-29
“Giacóp chiếm vị và trộm lấy chúc lành của anh”.
Trích sách Sáng Thế.
Isaac đã già, mắt loà không còn trông thấy được nữa. Ông gọi con trai cả là Êsau mà bảo rằng: “Hỡi con”. Êsau thưa: “Dạ, con đây”. Ông nói tiếp: “Con thấy cha đã già rồi, cha không biết ngày nào cha chết. Con hãy lấy khí giới: cung, tên, rồi đi ra ngoài; khi săn được gì, con hãy lấy mà dọn món ăn mà con biết cha ưa thích, rồi đem cho cha ăn, và cha sẽ chúc lành cho con trước khi cha chết”.
Bà Rêbecca nghe lời ấy (…) và khi Êsau ra đồng để thi hành lệnh của cha (…) thì bà lấy áo tốt của Êsau mà bà vẫn giữ trong nhà, đem mặc cho Giacóp. Bà lấy da dê mà bọc tay và quấn cổ Giacóp. Ðoạn bà lấy cháo và bánh đã nấu trao cho Giacóp…
Giacóp bưng lên cho cha mà nói rằng: “Thưa cha”. Isaac nói: “Cha nghe rồi. Hỡi con, con là ai?” Giacóp thưa: “Con là Êsau trưởng nam của Cha. Con đã làm như cha dạy, xin cha chỗi dậy, ngồi ăn thịt con đã săn được để cha chúc lành cho con”. Isaac lại nói với con: “Hỡi con, lẽ nào con săn được mau như thế?” Giacóp thưa: “Thánh ý Thiên Chúa đã định, nên con chóng được như ý muốn”. Isaac bảo rằng: “Hỡi con, con hãy lại đây để cha rờ thử xem con có phải là Êsau con của cha hay không”. Giacóp tiến lại gần cha. Isaac rờ con mà nói: “Tiếng nói là tiếng Giacóp, còn tay lại là tay Êsau”. Ông không nhận ra được, vì tay (cậu) có lông như tay anh cả. Vậy ông chúc lành cho con mà nói: “Con có phải là Êsau con cha thật không?” Giacóp đáp: “Thưa phải”. Ông nói tiếp: “Hỡi con, hãy đem cho cha ăn thịt săn của con, để cha chúc lành cho con”. Khi ông ăn đồ con đem đến xong, con ông lại đem rượu cho ông uống. Uống xong, ông bảo con rằng: “Hỡi con, hãy lại đây hôn cha”. Giacóp lại gần hôn cha; ông ngửi thấy mùi thơm của bộ áo con, thì chúc lành cho con mà rằng: “Mùi thơm của con ta như mùi hương cánh đồng phì nhiêu mà Chúa đã chúc phúc. Xin Thiên Chúa ban cho con những giọt sương trời, giải đất mầu mở, lúa miến và rượu nho dư đầy. Các dân tộc sẽ suy phục con, các chi họ sẽ sấp mình trước con. Con hãy làm chủ các anh em con, các con cái của mẹ con sẽ phủ phục trước mặt con. Ai nguyền rủa con, thì sẽ bị nguyền rủa; và ai chúc lành cho con, thì sẽ được đầy phúc lành”.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 134, 1-2. 3-4. 5-6
Ðáp: Các ngươi hãy ngợi khen Chúa, vì Người nhân hậu
Xướng: Các ngươi hãy ngợi khen danh Chúa, hãy ngợi khen Chúa, hỡi các tôi tớ của Người là những kẻ đứng trong nhà Chúa, trong tiền đường nhà Chúa chúng ta.
Xướng: Các ngươi hãy ngợi khen Chúa, vì Người nhân hậu; hãy ca tụng danh Chúa, vì danh Người rất ngọt ngào. Vì Chúa đã chọn Giacóp cho mình, đã chọn Israel làm sở hữu.
Xướng: Tôi đã nhận biết Chúa cao cả, Thiên Chúa chúng tôi vượt lên trên hết thảy các thần. Mọi sự Chúa muốn Chúa đã làm, trên trời dưới đất, trong biển và nơi các vực thẳm.
Bài Ðọc I: (Năm II) Am 9, 11-15
“Ta sẽ đem dân Ta bị lưu đày trở về, và sẽ trồng họ trên đất của họ”.
Trích sách Tiên tri Amos.
Ðây Chúa phán: “Trong ngày ấy, Ta sẽ dựng lại nhà xếp của Ðavít đã xiêu đổ, Ta sẽ lấp những lỗ hổng nơi tường, trùng tu lại những gì đổ nát. Ta sẽ xây dựng lại như ngày xưa, để chúng chiếm hữu những gì còn sót của Êđom và tất cả các dân tộc, vì chúng đã xưng tụng danh Ta”.
Chúa hoàn thành những việc Chúa đã phán như thế. Và Chúa còn phán: “Ðây đã đến những ngày mà người cày ruộng tiếp nối người thợ gặt, kẻ ép nho tiếp nối người gieo giống. Từ các núi non, rượu nho mới sẽ chảy tuôn tràn, và từ các đồi, rượu sẽ vọt ra lai láng. Ta sẽ đem Israel dân Ta bị lưu đày trở về. Họ sẽ xây lại các thành phố bị bỏ hoang và cư ngụ tại đó. Họ sẽ trồng nho và sẽ uống rượu nho. Họ sẽ lập vườn, và sẽ ăn quả sinh ra ở nơi ấy. Ta sẽ trồng họ trên đất của họ, và không khi nào họ bị nhổ ra khỏi đất Ta đã ban cho họ. Chúa là Thiên Chúa của ngươi phán như thế”.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 84, 9. 11-12. 13-14
Ðáp: Chúa phán bảo về sự bình an cho dân tộc của Người (c. 9).
Xướng: Tôi sẽ nghe Chúa là Thiên Chúa của tôi phán bảo điều chi? Chắc hẳn Người sẽ phán bảo về sự bình an, bình an cho dân tộc và các tín đồ của Chúa, và cho những ai thành tâm trở lại với Người.
Xướng: Lòng nhân hậu và trung thành gặp gỡ nhau; đức công minh và sự bình an hôn nhau âu yếm. Từ mặt đất, đức trung thành sẽ nở ra, và đức công minh tự trời nhìn xuống.
Xướng: Vâng, Chúa sẽ ban cho mọi điều thiện hảo, và đất nước chúng tôi sẽ sinh bông trái. Ðức công minh sẽ đi trước thiên nhan Chúa, và ơn cứu độ theo sau lối bước của Người.
Alleluia: Tv 24, 4c và 5a
Alleluia, alleluia! – Lạy Chúa, xin dạy bảo con về lối bước của Chúa và xin hướng dẫn con trong chân lý của Ngài. – Alleluia.
Tin mừng: Mt 9, 14-17
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
14 Khi ấy, Chúa Giêsu sang miền Giêsarênô, các môn đệ Gioan đến gặp Người mà hỏi: “Tại sao chúng tôi và những người biệt phái thì giữ chay, còn môn đệ của Ngài lại không ?”
15 Chúa Giêsu nói với họ rằng: “Làm sao các khách dự tiệc cưới có thể buồn rầu khi tân lang đang còn ở với họ ? Rồi sẽ có ngày tân lang ra đi, bấy giờ họ mới giữ chay.
16 Không ai lấy vải mới mà vá vào áo cũ, vì miếng vải mới làm áo dúm lại, và chỗ rách lại càng tệ hơn.
17 Người ta cũng không đổ rượu mới vào bầu da cũ, chẳng vậy, bầu da vỡ, rượu đổ ra, và bầu da hư mất. Nhưng rượu mới thì đổ vào bầu da mới, và cả hai được nguyên vẹn”.
SUY NIỆM
A/ 5 phút với Lời Chúa
Rượu mới, bầu da mới
“Chẳng ai lấy vải mới mà vá áo cũ, … Người ta cũng không đổ rượu mới vào bầu da cũ, … Nhưng rượu mới thì đổ vào bầu mới.” (Mt 9,16-17)
Suy niệm: Nhân dịp trả lời chất vấn tại sao các môn đệ của Chúa không ăn chay, Ngài cho biết điều đó nói lên tính cách mới mẻ của Tin Mừng mà Ngài rao giảng. Đối với môn đệ của Đức Giê-su, ăn chay, không phải là vì chạy theo xu thế, hay chỉ để không bị chỉ trích là lập dị, không giống ai; trái lại, ăn chay, và kể cả mọi hành vi khác của cuộc sống, đều phải được làm vì lòng yêu mến Chúa và chỉ để được Chúa ân thưởng mà thôi (x. Mt 6,16-18). Nói rộng ra, Chúa ban cho chúng ta giới răn mới là luật yêu thương; luật ấy cần có một “bầu da mới”, đó là Hội Thánh của Tân Ước, và một cung cách sống đạo mới, không bị nứt gãy, vỡ vụn bởi thứ “rượu mới” này.
Mời Bạn: Sự đổi mới Chúa mời gọi không chỉ là một số thay đổi về hình thức bên ngoài mà phải là hoán cải tận gốc rễ từ bên trong và bao trùm mọi hành vi của cuộc sống. Chất “rượu mới” của Tin Mừng đó chính là Tám Mối Phúc Thật, qua đó chúng ta được mời gọi “lội ngược dòng” với những thói thường của thế gian này, là thế lực “vốn thúc đẩy chúng ta đi theo con đường khác”; trái lại, chúng ta “hãy để cho lời Chúa đánh động, thách đố, thôi thúc biến đổi chúng ta thực sự trong cách sống của mình” (ĐTC Phanxicô, Tông huấn Hãy Vui Mừng Hoan Hỉ, số 65-66).
Sống Lời Chúa: Chọn hành động theo tinh thần của một trong Tám Mối Phúc mà bạn thấy thích hợp với mình nhất.
Cầu nguyện: Lạy Chúa Giê-su, xin giúp chúng con từ bỏ con người cũ và ban cho chúng con một trái tim mới để chúng con sống theo Tin Mừng của Chúa, là “rượu mới” của Nước Trời.
B/ Lm. Phaolô Vũ Đức Vượng
“Rượu mới thì phải đổ vào bầu da mới”.
Nước Việt Nam đã gia nhập vào Tổ Chức Thương Mại Thế Giới WTO, và khi gia nhập rồi mới thấy những đòi hỏi của tổ chức này ngày càng gắt gao. Một thị trường lớn, một cuộc cạnh tranh lớn đòi hỏi các quốc gia thành viên phải thay đổi luật lệ và cung cách cho phù hợp, không có chọn lựa nào khác.
Lời Chúa hôm nay đề cập đến một cuộc gia nhập khác, gia nhập vào Chúa Giêsu, gắn kết như cành gắn liền vào thân cây. Sự gia nhập này đòi hỏi mọi tín hữu cũng phải triệt để thay đổi đời sống như bầu da cũ phải bị thay bỏ nhường chỗ cho bầu da mới, cuộc canh tân của Chúa Giê-su. Thay vì giữ luật vụ hình thức hay theo thói quen, nay Ki-tô hữu được mời gọi sống theo Thần Khí với Lề Luật được ghi trong trái tim, biết làm những việc phải làm do đòi hỏi của tình yêu đối với Đức Ki-tô, sống đúng tư cách Dân mới của Thiên Chúa.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu bị các môn đệ của Gioan tra hỏi về chuyện tại sao các môn đệ của Ngài lại không ăn chay như họ. Đối với họ ăn chay là một việc đạo đức quan trọng, không thể thiếu trong đời sống của một nhóm như nhóm các môn đệ Đức Giêsu.
Đức Giêsu đã trả lời họ bằng một câu hỏi khác. Gián tiếp Ngài nhận mình là chàng rể, các môn đệ là khách dự tiệc cưới. Chính vì thế chuyện ăn chay than khóc hoàn toàn không hợp chút nào. Bầu khí vui tươi là nét đặc trưng của thời kỳ Đấng Mêsia đến. Đúng là cần phải sám hối, vì Nước Trời đã đến rồi, nhưng Nước Trời được ví như một tiệc cưới lớn, nên phải đón lấy Nước này trong niềm vui của ngày hội. Chỉ khi nào chàng rể Giêsu bị đem đi trong cuộc Khổ nạn, khi ấy các môn đệ của Ngài mới ăn chay.
Chúng ta muốn sống phù hợp với điều Chúa đòi hỏi, nhưng chúng ta lại thường xin được biến đổi dần dần thôi, xin được từ bỏ dần dần thôi, bởi sự biến đổi sẽ làm chúng ta đau đớn. Tuy nhiên, xin Chúa cứ làm theo ý Chúa và cho chúng ta sống ý Chúa.
C/ Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB
BẦU DA MỚI LÀ LÒNG SÁM HỐI
Qua Lời Tổng Nguyện của Thứ Bảy Tuần 13 Thường Niên, năm Chẵn này, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Chúa đã rủ lòng thương nhận chúng ta làm nghĩa tử để chúng ta trở thành con cái ánh sáng, xin Chúa đừng để chúng ta sa vào cảnh tối tăm lầm lạc, nhưng gìn giữ chúng ta luôn rạng ngời ánh sáng chân lý Chúa.
Con cái ánh sáng, thì phải hành động theo ánh sáng, nếu không, những việc lén lút sớm muộn gì cũng bị phơi bày, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, sách Samuen quyển II cho thấy: Không phải vì được Thiên Chúa tuyển lựa, mà vua Đavít thoát khỏi tội lỗi. Chỉ vì sợ tai tiếng, mà vua sa lầy: sau tội ngoại tình, đến tội giết người. Che mắt người phàm thì có thể được, nhưng, làm sao đánh lừa nổi Chúa là Đấng thấu suốt tâm can! Ngươi đã dùng gươm đâm Urigia, người Khítti; vợ y, ngươi đã cướp làm vợ mình. Tại sao ngươi lại khinh dể lời Đức Chúa, mà làm điều dữ trái mắt Ta? Ta là Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, đã đưa ngươi ra khỏi đất Aicập. Ngươi không được giết người. Ngươi không được ngoại tình.
Con cái ánh sáng, thì phải biết xưng thú tội lỗi để được quay về với ánh sáng, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, thánh Syrilô nói: Thời bây giờ là thời xưng thú tội lỗi. Bạn hãy xưng thú các tội mình đã phạm, trong lời nói hay việc làm, ban đêm hay ban ngày. Hãy xưng thú tội lỗi vào thời thuận tiện và hãy đón nhận kho báu trên trời trong ngày cứu độ… Kẻ giấu tội mình, sẽ không thành đạt; Ai xưng thú và chừa tội, sẽ được Chúa xót thương. Nếu ta thú nhận tội lỗi, Thiên Chúa là Đấng trung thành và công chính sẽ tha tội cho ta.
Con cái ánh sáng, thì phải biết ăn năn sám hối để được Chúa thứ tha, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, ngôn sứ Amốt cho thấy: Ta sẽ đổi vận mạng của Ítraen dân Ta: chúng sẽ tái thiết những thành phố điêu tàn và định cư ở đó; chúng sẽ uống rượu vườn nho mình trồng, ăn thổ sản vườn mình canh tác. Ta sẽ trồng chúng lại trên đất xưa chúng ở, và chúng sẽ không còn bị bứng đi khỏi thửa đất Ta đã ban cho chúng. Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 84, vịnh gia cũng đã cho thấy: Điều Chúa phán là lời chúc bình an cho dân Người. Tín nghĩa ân tình nay hội ngộ, hòa bình công lý đã giao duyên. Tín nghĩa mọc lên từ đất thấp, công lý nhìn xuống tự trời cao.
Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Chúa nói: Chiên của tôi thì nghe tiếng tôi; tôi biết chúng, và chúng theo tôi. Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu nói: Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có thể than khóc, đang khi chàng rể còn ở với họ? Chiên của Chúa thì nghe tiếng Chúa. Con cái ánh sáng, thì thuộc về ánh sáng. Ánh sáng không thể thỏa hiệp với tối tăm: Khách dự tiệc cưới không thể than khóc; rượu mới không thể đổ vào bầu da cũ. Một khi đã từ bỏ tăm tối, để vui sướng bước vào con đường ánh sáng, ta được coi là xứng đáng hưởng gia nghiệp Nước Trời. Qua việc thú tội, ta cởi bỏ con người cũ, đã ra hư hỏng vì những ước muốn lầm lạc, để mặc lấy người mới, đã được canh tân theo hình ảnh của Đấng đã dựng nên ta. Nếu ngày Chúa đến, ta vẫn cố chấp, vẫn còn dính bén với tội lỗi nặng nề, ta sẽ phải đứng ở bên tả, vì đã không đến với ân sủng Thiên Chúa ban cho ta. Nếu ta cả gan dám thử thách ân sủng của Thiên Chúa, ta sẽ tự chuốc họa vào thân. Chúng ta hãy chuẩn bị bầu da mới là lòng chúng ta, để nó chứa được ân sủng dồi dào hơn, vì ơn tha tội được ban đồng đều cho mọi người; còn ơn hiệp thông của Thánh Thần, thì được ban theo mức độ đức tin của mỗi người. Nếu ta khó nhọc ít, ta sẽ nhận được ít. Nếu ta làm việc nhiều, lương của ta sẽ nhiều. Chúa đã nhận chúng ta làm nghĩa tử, để chúng ta trở thành con cái của ánh sáng, ước gì đời sống của chúng ta luôn rạng ngời ánh sáng chân lý Chúa. Ước gì được như thế!
D/ Lasan Ngô Văn Vỹ, O.Cist
Tâm thế mới trong Nước Thiên Chúa
Người ta ăn chay với nhiều mục đích khác nhau, chữa bệnh, làm đẹp, hay kết nối tâm linh. Người Do Thái ăn chay để tỏ lòng sám hối, chẳng hạn vua Đavít… hay để giữ đời sống đạo đức như người Pharisêu ăn chay mỗi tuần 2 lần, hoặc để đón chờ Đấng Cứu Thế. Tin Mừng hôm nay nêu lên thắc mắc của các môn đệ Gioan Tẩy giả với Chúa Giêsu rằng: “Tại sao chúng tôi ăn chay mà môn đệ của Thầy lại không ăn chay?” Chúa Giêsu đã nói cho họ biết chính Ngài là Đấng Mêsia cứu thế, chính Ngài là Chàng Rể đến cưới cô dâu là Hội thánh. Khi mà tiệc cưới đang diễn ra, khi mà Chúa Giêsu đang ở giữa họ thì họ phải vui mừng, cho đến khi Chúa Giêsu – Chàng Rể bị đem đi qua cái chết và phục sinh, lên trời và hiện diện qua Thánh Thần thì bấy giờ các môn đệ Chúa sẽ ăn chay. Các môn đệ ăn chay để đón nhận Chúa Thánh Thần, ăn chay với niềm vui đón chờ Chúa Kitô đến trong vinh quang để cùng được hưởng hạnh phúc Nước Trời với Người.
Chúa Giêsu loan báo những điều mới mẻ ấy, nhưng các môn đệ của Gioan Tẩy Giả chưa hiểu nổi vì còn bám vào luật cũ, luật Cựu ước. Thành ra, Chúa Giêsu phải sử dụng một lúc ba hình ảnh để diễn tả sự mới mẻ trong nước Thiên Chúa: hình ảnh một lễ cưới, một miếng vải mới, và rượu mới:
Nước Thiên Chúa chỉ toàn là niềm vui viên mãn được diễn tả qua bữa tiệc cưới. Để được vào Nước Thiên Chúa, người ta cần đổi mới nhãn quan, đổi mới con người cũ, đổi mới tâm lòng qua đời sống chay tịnh, sám hối, để sống một cuộc sống mới trong Chúa Kitô, như thể miếng vải mới phải vá vào áo mới. Đó là điều Thánh Phaolô khẳng định: “Anh em phải bỏ con người cũ với nếp sống xưa, là con người phải hư nát vì bị những ham muốn lừa dối, anh em phải để thần khí đổi mới tâm trí anh em, và phải mặc lấy con người mới, là con người đã được sáng tạo theo hình ảnh Thiên Chúa để thật sự sống công chính và thánh thiện” (Ep 4,22-24).
Khi lãnh bí tích rửa tội chúng ta quyết tâm bỏ con người cũ để mặc lấy con người mới tượng trưng bằng chiếc áo mới; mang ý nghĩa ta phải giữ gìn đời sống cho tinh tuyền thánh thiện cho tới ngày vào dự tiệc cưới trên trời.
Còn hình ảnh rượu mới, rượu mới là Chúa Thánh Thần. Chúa Giêsu ban Thánh Thần cho Hội thánh: Đã đến lúc con người thờ phượng Thiên Chúa trong Thần Khí (Ga 4,19-26); Thánh Thần bình an, Thánh Thần tình yêu, Thánh Thần đổi mới mọi sự. Người ta chỉ có thể nhận được Chúa Thánh Thần khi biết khiêm tốn mở lòng ra: tuân giữ luật Chúa với tình con thảo, với lòng chân thành mến Chúa yêu người.
Cho nên, cách ăn chay của Kitô hữu chúng ta không chỉ là hành vi bên ngoài như bớt ăn uống tiêu xài. Nhưng là vì yêu Chúa yêu tha nhân mà ta sẵn sàng ăn chay: chay điện thoại, chay chuyện phiếm, tán dóc, chay cả những niềm vui chính đáng, chay vật chất để tập trung vào chiều kích tâm linh, để được kết hiệp với Đấng mà ta yêu mến qua việc dành thời giờ viếng Chúa Giêsu Thánh Thể, siêng năng cùng nhau cầu nguyện trong gia đình, trong xứ đạo cũng như ngoài xã hội; kitô hữu ăn chay để ra khỏi tính ích kỷ nhỏ nhen, để chia sẻ và quan tâm đến tha nhân nhiều hơn.
Tin Mừng hôm nay mời gọi ta chết đi cho con người cũ để sống một cuộc đời mới trong Chúa Kitô. Thế mà, biết đâu chúng ta chỉ mới giữ đạo một cách hình thức mà chưa đi vào nội dung, do đó chưa thể là chứng nhân của Chúa giữa nhân loại này. Câu nói của Mahatma Gandhi đang chất vấn ta: “Tôi tin mến Chúa Kitô nhưng không tin người có đạo, bởi vì họ không sống giáo lý Chúa Kitô truyền dạy”.
E/ Lm. Giuse Đinh Lập Liễm
Tranh luận về việc ăn chay
1. Môn đệ ông Gioan thấy môn đệ Chúa Giêsu không ăn chay thì hỏi : sao môn đệ Ngài không ăn chay ? Chúa đáp : Trong tiệc cưới, bao lâu chàng rể còn ở lại thì bạn bè vẫn vui mừng, chừng nào chàng rể đi rồi thì họ mới buồn rầu chay tịnh. Qua bài Tin Mừng, Chúa Giêsu dùng hình ảnh tiệc cưới, trong đó chính Ngài là chàng rể, còn các môn đệ là phù rể. Vậy nên chỉ sau khi chàng rể bị đem đi, nghĩa là sau cái chết của Chúa Giêsu, thì lúc đó các môn đệ mới giữ chay : giữ chay vì thương nhớ, và để đón chờ Chúa trở lại.
2. Ăn chay, cầu nguyện, làm phúc bố thí là ba sinh hoạt chính trong đời sống đạo đức của Do Thái giáo. Họ có một cuộc “đại chay” bắt buộc nhân ngày lễ xá tội. Đồng thời họ cũng có những cuộc chay tịnh khác mang tính cách tập thể, chẳng hạn gặp ngày tổ quốc gặp hoạn nạn. Ngoài ra, những người đạo đức còn ăn chay vì lòng sốt sắng, như các môn đệ của Gioan Tẩy Giả và những người Biệt phái, họ thường ăn chay mỗi tuần hai lần vào ngày thứ hai và thứ năm. Chung qui lại, ăn chay đối với Do thái giáo bao gồm ba ý nghĩa chính :
– Để tỏ lòng sám hối và xin ơn.
– Để chờ đợi Đấng Cứu Thế đến giải phóng dân khỏi ách đô hộ ngoại bang.
– Lòng đạo đức nhiệt thành.
3. Ý nghĩa việc ăn chay.
Theo truyền thống Do thái giáo, việc giữ chay được liên kết chặt chẽ với việc chờ đợi Đấng Cứu Thế. Ăn chay có nghĩa là nói lên niềm trông đợi Đấng Cứu Thế. Căn cứ trên ý nghĩa và mục đích của việc giữ chay như thế, Chúa Giêsu muốn cho mọi người thấy rằng Ngài chính là Đấng Cứu Thế, do đó các môn đệ không cần giữ chay, bởi vì họ không cần trông đợi nữa. Đó là thái độ hợp thời và hợp lý; họ đang sống bên Chúa Giêsu : thái độ của họ không phải là thái độ buồn sầu, khóc lóc. Thời của Đấng Cứu Thế không phải là thời của tang chế, ủ dột, mà là thời của hân hoan (Mỗi ngày một tin vui).
4. “Rượu mới thì đổ vào bầu da mới”.
Chúa đến khai mạc một luật mới, một hiến chương mới của Nước Trời. Luật mới này đòi hỏi con người, cụ thể là người Do thái thời đó, phải thay đổi hoàn toàn đời sống, hay nói một cách gợi hình hơn “phải lột xác”. Việc ăn chay, do đó, sẽ chẳng giống như luật cũ. Hai thí dụ Chúa dùng để giải thích cho đòi hỏi đó rất linh động và gợi hình, là không nên lấy vải mới vá vào áo cũ, không đổ rượu mới vào bầu da cũ. Tức là Chúa quyết liệt khẳng định : bây giờ là lúc phải theo luật mới của Tân Ước.
Chúng ta có thể đưa ra một số chứng từ cụ thể trong Tin Mừng để thấy bản chất luật mới của Chúa Giêsu : thương yêu là căn bản trong tương quan của mỗi người đối với Thiên Chúa và với tha nhân – tôn trọng sự thật, chân lý, lẽ phải ngay từ trong thâm tâm – không trình diễn, khoe khoang những việc đao đức, chỉ cần chính tâm, thành ý, làm hơn là nói – không nệ luật cứng nhắc, máy móc, nhưng phải uyển chuyển trên tiêu chuẩn bác ái v. v…(Phạm Văn Phượng).
5. Ngoài ra, ăn chay đối với người Kitô hữu cũng có nghĩa là “dấn thân” cho một thế giới mới, xây dựng một trật tự và một nếp sống mới trong những mối tương quan mới về hiệp nhất, yêu thương với Chúa và với anh chị em chung quanh ta.
Trong bài giáo huấn hồi tháng 3 năm 1979, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã nói đến ý nghĩa của sự chay tịnh như sau :”Chay tịnh là khước từ khoái cảm, các kích thích lạc thú và ngay cả thức ăn của uống, tự nó không phải là mục đích, nhưng nó phải mở đường cho những giá trị sâu xa hơn mà con người nội tâm cần phải được nuôi dưỡng. Một sự khước từ, một sự hãm dẹp thân xác như thế, phải giúp tạo nên trong con người những điều kiện để có thể sống những giá trị cao cả mà nó hằng khao khát”.
6. Truyện : Ý nghĩa việc ăn chay.
Có một đan sĩ nọ, trong một phút yếu lòng, đã phạm một tội rất nặng. Thầy cảm thấy hối hận sâu xa và quyết định bỏ ba năm để đền tội. Ngày kia, thầy đến hỏi Đức Viện phụ :
– Thưa cha, ba năm trời có đủ để khóc than và đền bù tội lỗi của con không ?
– Ba năm nhiều quá ! Viện phụ đáp.
– Vậy thưa cha, chỉ cần một năm thôi cũng đủ hay sao ?
– Cha nghĩ một năm cũng quá nhiều !
– Vậy con nghĩ 40 ngày ăn chay đánh tội nhiệm nhặt là đủ rồi , hay cha vẫn thấy còn quá nhiều ?
Bấy giờ Viện phụ mới kết luận :”Cha tin chắc rằng khi một người thành tâm thống hối tội lỗi của mình đã phạm và quyết chí từ nay không tái phạm tội ấy nữa, thì chỉ cần một ngày đau buồn đền tội và một ngày hôm sau, khi bình minh trở lại, người ấy phải vui mừng đón nhận cuộc sống mới !
Sự trưởng thành thực sự mà con người có thể đạt được qua sự chay tịnh không chỉ là thắng vượt được những dục vọng và đam mê thấp hèn của bản thân mà chính là biết xa lánh tội lỗi và đưa con người đến gần Chúa và tha nhân hơn.
Lm Giuse Đinh Lập Liễm
