“Chúng bắt cậu con trai giết đi và quăng xác ra vườn nho”.
Bài Ðọc I: (Năm I) Tb 1, 1a. 2; 2, 1-9
“Tôbia kính sợ Thiên Chúa hơn là nhà vua”.
Khởi đầu sách Tôbia.
Tôbia, người chi họ và thành Nephthali, ông bị bắt lưu đày trong đời Salmanasar, vua xứ Assyria. Mặc dầu bị lưu đày, ông không bỏ đường chân lý.
Khi đến lễ trọng kính Chúa, trong gia đình Tôbia có dọn bữa ăn thịnh soạn, ông nói với con trai ông rằng: “Con hãy đi mời mấy người, thuộc chi họ chúng ta biết kính sợ Chúa, đến dự tiệc với chúng ta”. Con ông đi, rồi trở về báo tin cho ông hay rằng: “Một người con cái Israel bị bóp cổ chết nằm ngoài đường”. Lập tức, ông bỏ bàn ăn, ra khỏi phòng, bụng còn đói, chạy đến chỗ tử thi. Ông lén vác xác về nhà, để chờ lúc mặt trời lặn sẽ chôn cất cẩn thận. Sau khi đã giấu xác rồi, ông vừa dùng bữa vừa than khóc và run sợ, vì nhớ lại lời Chúa dùng miệng tiên tri Amos mà phán rằng: “Ngày lễ của các ngươi sẽ trở thành ngày than khóc và tang chế”. Khi mặt trời lặn, ông đi chôn xác. Tất cả các người bà con chỉ trích ông rằng: “Ông đã bị lên án tử hình cũng vì công việc đó, và may là ông thoát khỏi án tử, nay ông lại đi chôn kẻ chết nữa sao?” Nhưng Tôbia kính sợ Thiên Chúa hơn là sợ nhà vua, vẫn lấy trộm xác kẻ bị giết, giấu trong nhà, rồi đến nửa đêm ông đem đi chôn.
Ðáp Ca: Tv 111, 1-2. 3-4. 5-6
Ðáp: Phúc đức thay người tôn sợ Chúa
Hoặc đọc: Alleluia.
Xướng: Phúc đức thay người tôn sợ Chúa, người hết lòng ham mộ luật pháp của Ngài. Con cháu người sẽ hùng cường trong Ðất Nước: thiên hạ sẽ chúc phúc cho dòng dõi hiền nhân.
Xướng: Trong nhà người có tài sản phú quý, và lòng quảng đại người còn mãi muôn đời. Trong u tối, người xuất hiện như ánh sáng soi kẻ lòng ngay, người nhân hậu, từ bi và công chính.
Xướng: Phúc đức cho người biết xót thương và cho vay, biết quản lý tài sản mình theo đức công bình. Cho tới đời đời người sẽ không nao núng: người hiền đức sẽ được ghi nhớ muôn đời.
Bài Ðọc I: (Năm II) 2 Pr 1, 1-7
“Người ban cho anh em những lời hứa quý báu, để nhờ đó anh em được thông dự vào bản tính Thiên Chúa”.
Khởi đầu thư thứ hai của Thánh Phêrô Tông đồ.
Tôi là Simon Phêrô, tôi tớ và tông đồ của Ðức Giêsu Kitô, kính gửi những người thừa hưởng một đức tin quý giá ngang hàng chúng tôi, nhờ sự công chính của Ðức Giêsu Kitô, là Thiên Chúa và là Cứu Chúa của chúng ta.? Nguyện (chúc) ân sủng và bình an đổ xuống tràn đầy cho anh em, trong ơn nhận biết Thiên Chúa và Ðức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta!
Bởi chưng quyền năng linh thiêng của Người đã ban cho anh em mọi điều cần ích cho sự sống và lòng đạo đức, nhờ sự nhận biết Ðấng dùng vinh quang và quyền năng kêu gọi chúng ta; nhờ Người mà Thiên Chúa ban cho chúng ta những lời hứa cao trọng và quý báu, để nhờ đó, anh em được thông dự vào bản tính Thiên Chúa, thoát khỏi cảnh đồi bại dục tình thế tục.
Phần anh em, hãy gia tăng tất cả nhiệt thành và lo sao để nhờ lòng tin mà được thêm sức mạnh, nhờ sức mạnh được thêm thông biết, nhờ thông biết được thêm tiết độ, nhờ tiết độ được thêm kiên nhẫn, nhờ kiên nhẫn được thêm đạo đức, nhờ đạo đức được thêm tình huynh đệ, nhờ tình huynh đệ được thêm đức ái.
Ðáp Ca: Tv 90, 1-2. 14-15ab. 15c-16
Ðáp: Lạy Chúa con, con tin cậy ở Ngài (x. c. 2b).
Xướng: Bạn sống trong sự che chở của Ðấng Tối Cao; bạn cư ngụ dưới bóng của Ðấng Toàn Năng. Hãy thưa cùng Chúa: “Chúa là chiến lũy, là nơi con nương náu, lạy Chúa con, con tin cậy ở Ngài”.
Xướng: Vì người yêu mến Ta, Ta sẽ giải thoát cho, Ta sẽ che chở người bởi lẽ người nhìn biết danh Ta. Người sẽ kêu cầu Ta và Ta sẽ nhậm lời, Ta sẽ ở cùng người trong lúc gian truân.
Xướng: Ta sẽ cứu gỡ và làm vinh dự cho người. Ta sẽ làm cho người thoả mãn cuộc đời trường thọ, và cho người nhìn thấy ơn cứu độ của Ta.
Alleluia
Alleluia, alleluia! – Anh em hãy khiêm nhu nhận lãnh lời giao ước trong lòng, lời đó có thể cứu thoát linh hồn anh em. – Alleluia.
(Hoặc đọc: Alleluia, alleluia! Lạy Chúa Giê-su Ki-tô là Vị Chứng Nhân trung thành, là trưởng tử trong số những người từ cõi chết chỗi dậy, Chúa đã yêu mến chúng con, và đã lấy máu mình rửa sạch tội lỗi chúng con. Alleluia.)
Phúc Âm: Mc 12, 1-12
“Chúng bắt cậu con trai giết đi và quăng xác ra vườn nho”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Marcô.
Khi ấy, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà nói với các thượng tế, luật sĩ và kỳ lão rằng: “Có người trồng một vườn nho, rào dậu xung quanh, đào bồn đạp nho và xây một tháp, đoạn cho tá điền thuê vườn nho và trẩy đi phương xa.
“Ðến kỳ hạn, ông sai đầy tớ đến với tá điền thu phần hoa lợi vườn nho. Nhưng những người này bắt tên đầy tớ đánh đập và đuổi về tay không. Ông lại sai đầy tớ khác đến với họ. Người này cũng bị chúng đánh vào đầu và làm sỉ nhục. Nhưng người thứ ba thì bị chúng giết. Ông còn sai nhiều người khác nữa, nhưng kẻ thì bị chúng đánh đập, người thì bị chúng giết chết.
“Ông chỉ còn lại một cậu con trai yêu quý cuối cùng, ông cũng sai đến với họ, (vì) ông nghĩ rằng: “Chúng sẽ kiêng nể con trai ta”. Nhưng những tá điền nói với nhau rằng: “Người thừa tự đây rồi, nào ta hãy giết nó và cơ nghiệp sẽ về ta”. Ðoạn chúng bắt cậu giết đi và quăng xác ra ngoài vườn nho. Chủ vườn nho sẽ xử thế nào? Ông sẽ đến tiêu diệt bọn tá điền và giao vườn nho cho người khác. Các ông đã chẳng đọc đoạn Thánh Kinh này sao: “Tảng đá những người thợ xây loại ra, trở thành đá góc tường. Ðó là việc Chúa làm, thật lạ lùng trước mắt chúng ta”.
Họ tìm bắt Người, nhưng họ lại sợ dân chúng. Vì họ đã quá hiểu Người nói dụ ngôn đó ám chỉ họ. Rồi họ bỏ Người mà đi.
SUY NIỆM
A/ 5 phút với Lời Chúa
Chúa nhân từ không như ta tưởng
“Tảng đá thợ xây nhà loại bỏ lại trở nên đá tảng góc tường. Đó chính là công trình của Chúa, công trình kỳ diệu trước mắt chúng ta!” (Mc 12,10-11)
Suy niệm: Dụ ngôn “tá điền sát nhân” là một bức tranh đầy những màu sắc chói chang tương phản: vườn nho được ông chủ yêu quý chăm chút như thế mà ông lại giao cho những tên tá điền bất lương; những kẻ làm thuê đó lại coi trời bằng vung, qua mặt cả ông chủ, hành xử ngang ngược độc ác; đối lại, ông chủ lại tỏ ra quá “hiền” khiến họ càng lấn lướt, giết luôn cả người con thừa tự của ông. Sự tương phản đầy bi thảm của dụ ngôn thật khó hiểu: làm sao có thể tin rằng có những tá điền như thế và nhất là có một ông chủ như thế?! Nhưng đó lại là điều Chúa Giê-su muốn nói: đó chính là “công trình kỳ diệu Chúa làm trước mắt chúng ta:” Thiên Chúa đã lật ngược thế cờ, “tảng đá bị thợ xây loại bỏ” nay trở thành “đá tảng góc tường” (Tv 118,22); công trình đó sẽ ứng nghiệm trong cái chết và sống lại của Đức Giê-su, Con Chí Ái của Thiên Chúa.
Mời Bạn: Thiên Chúa thật kỳ diệu không như chúng ta tưởng. Sự bội bạc, tàn ác của con người dù nặng nề mấy đi nữa không thể khiến Thiên Chúa thôi yêu thương, bao dung và tha thứ, trái lại càng cho thấy Ngài nhẫn nại, quảng đại và thương xót vô cùng đối với nhân loại. Bạn nhớ rằng Chúa đang dành cho bạn tình yêu thương đó. Trước tấm lòng Cha như thế, lẽ nào bạn không “cảm” mà trở về với Ngài? Bạn có cảm nghiệm bản thân nào về tình Chúa dành cho bạn như thế không?
Sống Lời Chúa: Làm một cử chỉ (quỳ gối, chắp tay…) để diễn tả sự cảm nhận tình Chúa và lòng biết ơn của bạn.
Cầu nguyện: Đọc kinh Cám Ơn.
B/ Lm. Phaolô Vũ Đức Vượng
“Có người kia trồng được một vườn nho; ông rào giậu chung quanh, đào bồn đạp nho và xây một tháp canh.”
Chẳng biết vườn nho ấy quý đến cỡ nào, thế mà ông chủ dành cho nó sự chăm sóc thật đặc biệt : cho rào giậu, đào bồn đạp nho và xây tháp canh. Còn tá điền thì được ông chủ hết mực tin tưởng trao cho toàn quyền canh tác, chỉ cần đến mùa thu hoạch hoa lợi. Thế nhưng, do lòng tham không đáy, bọn tá điền đã phản bội, hành hung, giết chết những sứ giả của chủ, thậm chí họ lại cả gan giết luôn cả người con một duy nhất mà ông chủ thương mến.
Bài Tin Mừng hôm nay tóm tắt tất cả lịch sử dân Do Thái. Họ đã từ chối, không chấp nhận những người được Chúa sai đến dạy dỗ họ, và cuối cùng từ chối cả con Thiên Chúa được sai đến là Chúa Giêsu Kitô.
Những người từ chối, không chấp nhận Chúa Giêsu trước tiên là các Thượng tế, các kỳ lão, luật sỹ, tức là những người có chức tước trong dân, lẽ ra họ có bổn phận hướng dẫn dân chúng đến với Chúa thì ngược lại họ đã ngoan cố thù ghét Chúa và xúi dục dân chúng ghét theo.
Điều đã xảy ra với dân Do Thái trước kia có thể cũng xảy ra với các dân tộc khác, và xảy ra cả với dân tộc Việt Nam chúng ta. Thiên Chúa đã dùng nhiều cách, nhiều người đến dạy dỗ cho dân tộc Việt Nam chúng ta biết Chúa cách đây hơn 400 năm. Nhưng dân tộc Việt Nam chúng ta cũng giống như dân Do Thái xưa, đã bắt và giết chết các nhà truyền giáo, rồi cha ông chúng ta, những ai theo Chúa cũng bị bắt, bị giết chết.
Mỗi người chúng ta được Chúa tin tưởng và ban thật nhiều hồng ân, vậy chúng ta đã sống và đáp trả hồng ân Chúa như thế nào ? Là những đầy tớ trung tín hay là những tá điền bất nhân, thất tín với Chúa trong cuộc sống?
Chúng ta hãy chân thành nhìn lại chính mình và quyết tâm sống tâm tình người đầy tớ trung thành, bằng cách từ bỏ một tính hư tật xấu làm mất lòng Chúa và phiền lòng những người chung quanh.
C/ Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB
MÙA LÚA DỒI DÀO
Qua Lời Tổng Nguyện của lễ thánh Carôlô Loanga và các bạn, tử đạo, hôm nay, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Chúa đã cho máu tử đạo làm nảy sinh thêm nhiều Kitô hữu, xin cho máu của thánh Carôlô Loanga và các bạn, đã tưới xuống cánh đồng Hội Thánh, cũng đem lại một mùa lúa dồi dào. Cùng với hai mươi hai vị tử đạo Ugăngđa này, trang sử về các Chứng Nhân Tử Đạo những thế kỷ đầu lại tái diễn. Rất nhiều vị trong số đó chỉ mới là Kitô hữu được ít lâu. Bốn vị trong số đó được thánh Carôlô Loanga thanh tẩy ngay trước lúc hành hình. Phần lớn các vị bị thiêu sống ở Numungungô (năm 1886) thuộc lớp tuổi từ mười sáu đến hai mươi bốn. Vị trẻ nhất tên là Kiditô mới có mười ba tuổi.
Một mùa lúa dồi dào, sau những khó khăn thử thách, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, sách Gióp cho thấy: Đối với tất cả mọi người, đặc biệt đối với người Đông Phương, đau khổ tự nó vốn đã phi lý rồi, càng phi lý hơn, khi xảy đến sau thời gian thịnh vượng. Đau khổ làm ta mất mặt đối với người đời, còn những người “đạo đức” thì xem đó, như cách Chúa trừng phạt ta. Phải đem hết lòng tin để tin rằng: Thử thách không thể đến với ta, ngoài thánh ý Chúa, Đấng hằng luôn yêu thương chăm sóc ta.
Một mùa lúa dồi dào, từ những giọt máu của các thánh tử đạo, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI đã nói, trong lễ phong thánh các vị tử đạo Ugăngđa: Người ta đã nghiền nát các ngài một cách tàn bạo. Thật khủng khiếp, nhưng cũng đầy ý nghĩa, vì sự tàn bạo đó ai cũng thấy là đã làm phát sinh những động lực mạnh mẽ khiến hình thành một dân mới về phương diện đạo đức. Một nếp sống mới phải được kiến tạo, để truyền lại cho hậu thế. Nếp sống đó phải là một biểu tượng nói lên sự chuyển biến và phải chuyển biến thật sự.
Một mùa lúa dồi dào, là hoa trái của một đời sống đức tin kiên trung, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, thánh Phêrô nói: Khi đã có lòng tin thì có thêm đức độ, có đức độ lại thêm hiểu biết, có hiểu biết lại thêm tiết độ, có tiết độ lại thêm kiên nhẫn, có kiên nhẫn lại thêm đạo đức, có đạo đức lại thêm tình huynh đệ, có tình huynh đệ lại thêm bác ái. Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 90, vịnh gia cũng cùng chung tâm tình này khi diễn tả niềm tin tưởng của mình vào Chúa: Lạy Thiên Chúa, con tin tưởng vào Ngài. Chúa phán: Kẻ gắn bó cùng Ta sẽ được ơn giải thoát, người nhận biết danh Ta sẽ được sức phù trì. Khi kêu đến Ta, Ta liền đáp lại lúc ngặt nghèo có Ta ở kề bên.
Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Lạy Chúa Giêsu Kitô là Vị Chứng Nhân trung thành, là Trưởng Tử trong số những người từ cõi chết trỗi dậy, Chúa đã yêu mến chúng con, và đã lấy máu mình rửa sạch tội lỗi chúng con. Trong bài Tin Mừng, thánh Máccô tường thuật lại dụ ngôn những tên tá điền sát nhân: Bọn tá điền ấy bảo nhau: Đứa thừa tự đây rồi! Nào ta giết quách nó đi, và gia tài sẽ về tay ta. Thế là họ bắt cậu, giết chết rồi quăng ra bên ngoài vườn nho. Chúng ta là đất sét trong tay thợ gốm, là người thợ làm vườn nho cho Chúa, ấy thế mà, chúng ta lại muốn tiếm quyền của Chúa, muốn chiếm đoạt vườn nho của Chúa. Đức Kitô, Con Một của Chúa Cha đến không phải để làm theo ý mình, nhưng là, để làm theo ý Chúa Cha: đổ máu mình ra để rửa sạch tội lỗi chúng ta, Người đã trở nên Vị Chứng Nhân trung thành, và là Anh Cả của chúng ta. Đến lượt mình, chúng ta cũng hãy trở nên những chứng nhân của Người, và trở nên xứng đáng là con cái của Cha trên trời, cho dẫu, chúng ta phải đối mặt với vô vàn bắt bớ, bách hại của con cái thế gian. Máu tử đạo đã làm nảy sinh thêm nhiều Kitô hữu, ước gì máu của thánh Carôlô Loanga và các bạn, cũng đem lại cho Hội Thánh một mùa lúa dồi dào như vậy. Ước gì được như thế!
D/ Lasan Ngô Văn Vỹ, O.Cist
E/ Lm. Giuse Đinh Lập Liễm
Những tá điền hung ác
1. Qua dụ ngôn tá điền hung ác, ta thấy Thiên Chúa hết sức yêu thương con người, mà dân tộc Israel được dùng làm điển hình. Người đã kêu gọi, tuyển chọn, bảo vệ, hướng dẫn… nghĩa là Người có cả một kế hoạch yêu thương. Khi con người thất tín, ngược đãi và chống lại Thiên Chúa, nghĩa là muốn phá đổ chương trình yêu thương, thì Thiên Chúa đã tìm đủ mọi cách, ngay cả chính Con Một yêu dấu của Người, Người cũng ban cho nhân loại. Phải chăng Thiên Chúa thất bại ? Không, Thiên Chúa không thất bại. Đức Giêsu đã toàn thắng. Ngài đã phục sinh trong vinh quang. Dù con người thất tín, Thiên Chúa vẫn một mực thành tín. Đó chính là chiến thắng của Thiên Chúa.
2. Đây là một ẩn dụ mà Đức Giêsu dùng để ám chỉ các nhà lãnh đạo tôn giáo Do thái. Ông chủ vườn nho là Thiên Chúa; vườn nho là dân Israel; các tá điền là các lãnh tụ ấy; tôi tớ được sai đi thu hoa lợi là các tiên tri; người con của ông chủ là Đức Giêsu. Thiên Chúa đã giao dân Israel cho các lãnh tụ Do thái chăm sóc, nhưng họ không chu toàn trách nhiệm. Các tiên tri nhiều lần được sai đến nhắc nhở họ, họ đã không nghe mà còn bách hại các vị ấy. Cuối cùng Thiên Chúa đã sai chính Con Một của mình đến, họ cũng không nghe và còn giết Người Con ấy. Bởi vậy Thiên Chúa đã truất quyền họ, Ngài sẽ ban Nước Trời cho một dân khác là Giáo hội. Phần Đức Giêsu, tuy bị giết chết nhưng Ngài sẽ sống lại và làm nền tảng cho Giáo hội.
3. Qua dụ ngôn này, Đức Giêsu muốn các vị lãnh đạo Do thái thời đó hiểu rằng giai đoạn mới trong lịch sử cứu độ đã bắt đầu và không còn ngược lại được nữa; lòng độc ác của những tá điền không thể phá hủy chương trình hành động của Thiên Chúa, Đấng nhân từ, kiên nhẫn, nhưng cũng rất công bằng và đòi hỏi sự cộng tác của con người.
Những chi tiết trong dụ ngôn vườn nho gợi lên những giai đoạn của lịch sử cứu độ Thiên Chúa thực hiện cho nhân loại. Cái chết của người con ông chủ vườn nho thoạt xem ra là kết quả lòng thù ghét của con người đối với Thiên Chúa. Như những tá điền muốn giết người con được sai đến để cướp vườn nho khỏi tay ông chủ, những kẻ thù nghịch Thiên Chúa cũng muốn loại bỏ Đức Giêsu, Con Một Thiên Chúa, để tự do làm chủ vận mệnh nhân loại. Qua hình ảnh tảng đá góc tường, Đức Giêsu mở ra chìa khóa để con người có thể hiểu được ý nghĩa sâu xa liên hệ đến việc cứu chuộc của Ngài.
4. Bài học cho chúng ta: Giáo hội Công giáo, người Công giáo đã được Thiên Chúa tuyển chọn thay thế cho dân Do thái làm vườn nho cho Chúa và đóng hoa lợi cho Ngài. Chúng ta tin Thiên Chúa sẽ giữ gìn Giáo hội khỏi rơi vào vết xe cũ của dân Do thái. Nhưng từng cá nhân có thể trở thành những tá điền thất tín. Tức là trong một khuôn khổ hạn hẹp nào đó, bất cứ tín hữu nào giữ đạo một cách vụ lợi, hoặc không dám dấn thân để mang những hoa trái đức tin và lòng mến vào cuộc sống hằng ngày với hy vọng làm chứng cho Chúa Kitô và làm đẹp bộ mặt Giáo hội, thì sẽ là tín hữu có tiếng mà không có miếng.
Vì thế, cần có một cái nhìn, một quan điểm trung thực về Đức Kitô, về Giáo hội, về vai trò của mỗi Kitô hữu, nhờ đó chúng ta có thể sống đạo và hành đạo làm lợi vốn liếng đức tin và lòng mến Chúa trao cho chúng ta.
5. Ngày nay, người ta thường nói :”Tiền là Tiên, là Phật”. Dưới ảnh hưởng của trào lưu tục hóa, con người hôm nay dường như chỉ tôn thờ vật chất và xem tiền tài là cứu cánh cuộc đời. Hậu quả là, chính việc tôn thờ này đã tạo ra một xã hội bất an. Con người trở nên ích kỷ, hận thù, ghen ghét và loại trừ lẫn nhau.
Áp dụng dụ ngôn này vào bản thân : Vườn nho mà Chúa trao cho tôi là những khả năng và phương tiện Ngài ban. Lẽ ra tôi phải dùng chúng để phục vụ người khác. Nhưng tôi có khuynh hướng giữ chúng làm của riêng cho mình. Tôi dùng chúng một cách ích kỷ, không phục vụ ai cả. Hãy coi chừng Chúa sẽ lấy lại vườn nho mà trao cho kẻ khác.
6. Truyện : Hoàng đế Julianus.
Vua Julianus, hoàng đế cai trị nước Rôma từ năm 361 đến 363. Nhà vua là cháu hoàng đế Constantinô.
Nhà vua là người Công giáo, nhưng lại không muốn sống đời hy sinh theo Chúa, không muốn cầu nguyện, không muốn tránh xa tội lỗi, nhưng chỉ muốn sống đời dâm đãng, bất công và không có lòng bác ái.
Chính vì thế mà nhà vua đã bỏ đạo rồi lại còn quay sang bắt bớ Giáo hội. Sau khi đã lên án xử tử cho Đức Giáo hoàng, nhà vua còn hỏi nhạo báng rằng :”Ông Giêsu thợ mộc đang làm gì ở xưởng thợ Nazareth”?
Đức Giáo hoàng đã khiêm tốn trả lời :”Tâu đức vua, Chúa Giêsu của tôi Ngài đang ở trên trời. Ngài đang đóng quan tài cho đức vua đó”.
Chẳng bao lâu sau đó, vua Julianus đem quân đi giao chiến với quân Ba Tư, nhà vua bị một mũi tên của quân thù ghim thẳng vào trái tim. Nhà vua đã tức giận rút mũi tên đó ra, phi nó thẳng lên trời mà kêu lên rằng :”Hỡi ông Giêsu người xứ Nazareth, ông đã thắng tôi rồi”. Đoạn nhà vua tắt thở.
