“Dân thành Ninivê cũng sẽ đứng lên tố cáo và lên án dòng giống này,
vì họ đã sám hối theo lời Giona giảng”.
(Lc 11,32)
BÀI ĐỌC I: Gn 3, 1-10
“Dân thành Ninivê đã bỏ đàng tội lỗi”.
Trích sách Tiên tri Giona.
Lời Chúa phán cùng Giona rằng: “Hãy chỗi dậy và đi đến Ninivê, một thành phố lớn, và rao giảng cho nó điều Ta sẽ nói cho ngươi”. Giona chỗi dậy và đi đến Ninivê theo lời Chúa dạy. Ninivê là một thành phố lớn, rộng bằng ba ngày đàng. Giona tiến vào thành phố, đi một ngày đàng, rồi rao giảng rằng: “Còn bốn mươi ngày nữa, Ninivê sẽ bị phá huỷ”. Dân thành tin tưởng nơi Chúa; họ công bố việc ăn chay và mặc áo nhặm, từ người lớn đến trẻ nhỏ.
Vua thành Ninivê nghe điều đó, liền bỏ ngai vàng, cởi áo cẩm bào, mặc áo nhặm và ngồi trên đống tro. Trong thành Ninivê, người ta rao sắc lệnh sau đây của nhà vua và các vương hầu: “Người, vật, bò, chiên, không được nếm, không được ăn uống gì hết; người và vật phải mặc áo nhặm, phải kêu to lên cùng Chúa và phải cải thiện đời sống, phải bỏ đàng tội lỗi và những điều bất chính đã phạm. Biết đâu Chúa sẽ đổi ý thứ tha, nguôi giận và chúng ta khỏi chết ?” Chúa thấy việc họ làm, vì họ bỏ đời sống xấu xa, Chúa đổi ý định phạt họ, và Người không thực hiện điều đó.
Đó là lời Chúa.
ĐÁP CA: Tv 50, 3-4. 12-13. 18-19
Đáp: Lạy Chúa, xin đừng chê tấm lòng tan nát, khiêm cung (c. 19).
Xướng:
1) Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa, xoá tội con theo lượng cả đức từ bi. Xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm, và tẩy con sạch lâng tội ác. – Đáp.
2) Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con quả tim trong sạch, và canh tân tinh thần cương nghị trong người con. Xin đừng loại con khỏi thiên nhan Chúa, chớ thu hồi Thánh Thần Chúa ra khỏi con. – Đáp.
3) Bởi vì Chúa chẳng ưa gì sinh lễ, nếu con dâng lễ toàn thiêu, Chúa sẽ không ưng. Của lễ con dâng, lạy Chúa, là tâm hồn tan nát, lạy Chúa, xin đừng chê tấm lòng tan nát, khiêm cung. – Đáp.
Tin mừng: Lc 11,29-32
29 Khi ấy, thấy dân chúng từng đoàn lũ tụ tập lại, Chúa Giêsu phán rằng: “Dòng giống này là dòng giống gian ác. Chúng đòi điềm lạ, nhưng sẽ không ban cho chúng điềm lạ nào, ngoài điềm lạ của tiên tri Giona.
30 Vì Giona đã nên điềm lạ cho dân thành Ninivê thế nào, thì Con Người cũng sẽ là điềm lạ cho dòng giống này như vậy. 31 Đến ngày phán xét, nữ hoàng phương nam sẽ đứng lên tố cáo và lên án dòng giống này, vì bà đã từ tận cùng trái đất mà đến nghe sự khôn ngoan của Salomon.
Nhưng ở đây còn có người hơn Salomon. 32 Dân thành Ninivê cũng sẽ đứng lên tố cáo và lên án dòng giống này, vì họ đã sám hối theo lời Giona giảng, nhưng ở đây còn có người hơn Giona nữa”.
Suy niệm
1. Lm. Giuse Đinh Lập Liễm
HÃY THAY ĐỔI CHÍNH MÌNH
(Lc 11,29-32)
- Ngày xưa tiên tri Giona đã kêu gọi dân thành Ninivê tội lỗi lo ăn năn sám hối. Mọi người trong thành, từ vua quan đến dân chúng lớn nhỏ, đã đáp lại lời kêu gọi ấy. Chúa thấy lòng thành của họ nên đã tha thứ và không phạt họ.
Còn các luật sĩ và biệt phái đã từng nghe Đức Giêsu giảng dạy và chứng kiến nhiều phép lạ Ngài đã làm, nhưng họ đã không nhận ra thân thế của Ngài là Đấng Cứu Thế. Họ còn đòi Ngài phải làm phép lạ lớn trên trời để họ tin. Khi nhắc lại chuyện Giona, Đức Giêsu cảnh cáo những người Do thái thời Ngài: “Dân thành Ninivê sẽ trỗi dậy cùng với thế hệ này và sẽ kết án họ, vì xưa dân này đã sám hối khi nghe ông Giona rao giảng”. Như thế, Lời Chúa hôm nay kêu gọi chúng ta sám hối.
- “Ông Giona đã ở trong bụng cá ba ngày…”
Hồi Đức Giêsu ở Galilê, các luật sĩ đã xin Ngài cho xem điềm lạ trên trời. Nay các biệt phái ở Giuđê cũng lại yêu cầu điều đó. Cũng như lần trước, Ngài không cho, vì biết họ chỉ có ý khiêu khích Ngài. Ngài hứa cho họ xem một phép lạ cả thể: đó là việc Ngài chết và sống lại. Nhưng Ngài mượn tích chuyện ông Giona để nói với họ.
Theo tích truyện, ông Giona khi bị ném xuống biển thì có một con cá lớn nuốt ông vào bụng, giữ ba ngày đêm, rồi nhả ông ra trên bãi biển. Câu chuyện này có ý nói đến việc Đức Giêsu sẽ chịu chết, nằm trong mộ ba ngày rồi sẽ sống lại ra khỏi mồ.
- Qua bài Tin mừng hôm nay, Đức Giêsu dựa vào câu chuyện về điềm lạ Giona để kêu gọi sự sám hối. Đáp lại lời kêu gọi đó, thánh Luca cho chúng ta thấy có ba thái độ:
– Các biệt phái cứng lòng và gian ác, họ đòi một điềm lạ trên trời, vì họ đã không tin vào những phép lạ Đức Giêsu đã làm. Đó là tội từ chối ánh sáng, tội phạm đến Thánh Thần.
– Dân thành Ninivê mau mắn nghe lời và nhiệt tâm sám hối theo lời kêu gọi, nên họ đã được Thiên Chúa thứ tha.
– Nữ hoàng Sêba không những cảm phục những lời lẽ khôn ngoan của vua Salomôn, mà bà ta còn trở thành người rao giảng các lời ấy cho dân nước của mình.
- Muốn sám hối thì cần phải biết mình, biết mình có tội để sám hối, nhưng trong thực tế, biết mình là một truyện khó, vì người ta thường nói: “Bàng quan giả tỉnh, đương cục giả mê”: việc người thì sáng, việc mình thì quáng, chỉ biết người mà lại không biết mình.
Nhân đây chúng ta hãy xem ý kiến của Lm. Carôlô như thế nào khi nói: Trong chuyện Giona, hình ảnh dân thành Ninivê tội lỗi lại dễ thương hơn hình ảnh Giona tiên tri. Ông không muốn tuân theo lệnh Chúa. Ông chỉ muốn dân Ninivê bị phạt. Khi dân thành này sám hối và được tha thì ông giận Chúa. Chúa dùng tấm gương của họ để kêu gọi Giona sám hối. Thật lạ lùng: người giảng sám hối lại sám hối sau người nghe giảng. Là những người giảng cho người ta sám hối trong Mùa Chay này, linh mục tu sĩ chúng ta nghĩ sao về chuyện này ?
- Khi được hỏi làm sao để có thể giúp đỡ cho rất đông người nghèo khó như vậy, Mẹ Têrêsa Calcutta trả lời: “Chúng tôi không phục vụ để thành công, chúng tôi phục vụ để làm chứng cho sự hiện diện của Thiên Chúa Tình yêu”.
Trong niềm tin của người Do thái, câu chuyện tiên tri Giona là một câu chuyện lạ lùng. Ông là một người nước ngoài, nhưng đã đến thành Ninivê để loan báo Lời Thiên Chúa. Dân ở đây tin tưởng ông và hoán cải. Đức Giêsu cũng đã đến, đã làm nhiều phép lạ và kêu gọi dân sám hối, nhưng họ không nghe vì không tin Người đến từ Thiên Chúa.
Đức Giêsu đã đến trần gian 2000 năm, nhưng ngày nay, còn có rất nhiều người chưa tin Người là Thiên Chúa. Thế giới hôm nay ngập tràn bạo lực, vô cảm và thiếu vắng tình thương. Chúng ta phải làm gì để dấu lạ tình yêu Thiên Chúa được tỏ ra trong trần gian này ?
- Truyện: Hai chữ S và T.
Tại một miền quê ở nước Mỹ vào thời mới lập quốc, có hai anh em nhà kia bị bắt quả tang đang ăn cắp cừu, dân chúng trong làng đã mở toà án nhân dân để trừng phạt.
Sau khi nghe báo cáo về tội trạng của họ, mọi người nhất trí trừng phạt bằng cách khắc trên trán tội nhân hai chữ viết tắt ST, có nghĩa là “người ăn cắp cừu”. Người ta đã dùng sắt nung đỏ khắc trên trán họ hai chữ ST rồi thả về. Hai chữ ST thành hai vết sẹo rõ ràng trên trán họ, khiến họ xấu hổ vô cùng. Vì thế, một trong hai người ăn trộm không chịu nổi sự sỉ nhục, nên đã trốn sang một vùng khác để sống. Nhưng anh không thể xoá nhoà được hai chữ viết tắt trên trán của mình. Bất cứ người lạ nào gặp anh đều hỏi anh về ý nghĩa của hai chữ ấy. Một lần nữa, không chịu nổi sự nhục nhã, anh lại rời bỏ nơi ấy và lang thang sang miền khác, nhưng đến đâu anh cũng bị người ta hỏi về hai chữ tắt ấy. Cuối cùng mòn mỏi trong cay đắng, anh đã bỏ mình nơi đất khách quê người.
Đó là người anh, còn người em thì sao ? Anh ta nghĩ rằng: “Nếu anh mình đã bị sự nhục nhã gặm nhấm đến độ phải trốn suốt cả cuộc đời, thì anh lại tự nói với mình, tôi không thể bỏ trốn chỉ vì ăn cắp mấy con cừu, tôi phải ở lại đây và tôi phải tạo lại sự tin tưởng nơi những người xung quanh và nơi chính tôi”. Với quyết tâm đó, anh đã ở lại trong xứ sở của mình, và không bao lâu anh đã xây dựng được cho mình một sự nghiệp cũng như danh thơm của một người thanh liêm chính trực.
Nhưng cho dù năm tháng có qua đi, hai chữ ST vẫn còn ghi đậm tên vầng trán của anh. Ngày kia, một người lạ mặt hỏi cụ già trong làng về ý nghĩa hai chữ viết tắt ấy. Cụ già suy nghĩ một lúc rồi trả lời: “Tôi không nhớ rõ lai lịch của hai chữ viết tắt ấy, nhưng cứ nhìn vào cuộc sống của người đó, tôi nghĩ rằng chữ viết tắt ST ấy có nghĩa là Saint “thánh thiện”.
2. Lasan Ngô Văn Vỹ, O.Cist
CỐ GẮNG NHỎ THÀNH CÔNG LỚN
Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta đến tâm tình sám hối, lắng nghe và thực thi ý Chúa trong mọi hoàn cảnh của cuộc đời.
Bài trích sách Giôna, kể lại việc ông Giôna đã làm theo lời Đức Chúa truyền, ông đi đến thành phố Ninive (thuộc nước Iran ngày nay) và công bố: “Còn 40 ngày nữa, Ninivê sẽ bị phá đổ”. Thế là cả thành Ninivê tỏ lòng sám hối. Tuy nhiên, nếu chúng ta đọc sách Giôna ở đoạn trước (1,1-16;2,1.11), sẽ thấy không phải ngay từ đầu Giôna đã tuân lệnh Thiên Chúa như vậy đâu, mà ông đã làm theo ý riêng ông. Chúa sai ông đi Ninivê, nhưng thay vì đi Ninivê, ông lên tàu đi ngược về Tácsít thuộc Tây Ban Nha, cách Ninivê khoảng 3.500 km, để chạy trốn Đức Chúa… Và số mạng Giôna như chúng ta đã biết, Đức Chúa gây ra bão lớn khiến con tàu như sắp vỡ tan, người trên tàu sợ hãi quăng ông xuống biển, lập tức biển yên sóng lặng. Khi Giôna chìm xuống nước thì có một con cá lớn nuốt ông vào, Giôna đã ở trong bụng cá 3 đêm ngày. Rồi Đức Chúa khiến con cá nhả ông ra trên đất cạn. Chỉ khi ấy, ông mới chịu đi đến Ninivê rao giảng theo lời Đức Chúa.
Một cách nào đó, chúng ta bắt gặp được hình ảnh của mình nơi những hành động của ngôn sứ Giôna. Vì chúng ta cũng được Chúa sai đi làm nhân chứng tình yêu, của Chúa giữa thế gian này. Nhưng có biết bao lần chúng ta đã làm ngơ, làm sai, làm ngược lại mệnh lệnh của Chúa. Chúng ta chạy xa Chúa khi nằm lì trong bóng tối của tội lỗi, chúng ta bịt tai nhắm mắt trước những khốn khổ của anh em. Chúng ta rất giống Giôna chạy trốn Chúa trong những hoàn cảnh thực tế đời mìn. Nhưng dù cho chúng ta có cố chạy trốn khỏi vòng tay yêu thương của Chúa, thì Chúa vẫn gọi mời, vẫn không ngừng yêu thương dẫn dắt chúng ta, như Ngài đã không bao giờ bỏ mặc Giôna.
Ninivê là một thành phố lớn lắm, phải đi 3 ngày mới hết. Giôna vào thành đi 1 ngày đường và công bố “Còn 40 ngày nữa, Ninive sẽ bị phá đổ”. Giôna đi 1 ngày đường có nghĩa là ông mới chỉ đi được có 1/3 thành phố. Thế mà, cả thành Ninivê từ vua quan, cho tới thứ dân, đến súc vật đều bày tỏ lòng sám hối. Bởi vì, họ đã thật lòng sán hối, cho nên Thiên Chúa không giáng phạt như Ngài đã đe. Tất cả những điều đó cho thấy rằng chỉ cần con người có một chút thiện chí lắng nghe và làm theo Lời Thiên Chúa, thì chính Thiên Chúa sẽ làm cho thành toàn mĩ mãn.
Chắc hẳn trong cuộc sống đức tin hằng ngày, chúng ta đền cảm nghiệm rõ điều này. Sống trong cộng đoàn, sống trong giáo xứ, chúng ta là những người bình thường, chẳng có gì là quyền quý, tài danh. Thế mà, Chúa vẫn tín nhiệm tuyển chọn chúng ta làm linh mục, tu sĩ, làm ông nọ bà kia… để lo việc nhà Chúa, phục vụ anh chị em.
Hơn thế nữa, tất cả những việc chúng ta làm với thiện tâm giúp đỡ tha nhân thì Chúa lại coi như là làm cho chính Chúa: Ai cho người bé mọn này dù chỉ một chén ước lã thôi là làm cho chính ta vậy! Và chính Chúa sẽ ban thưởng cho chúng ta. Bởi Thiên Chúa chúng ta thờ là Thiên Chúa của tình yêu: Ngài chậm giận và giàu tình xót, Ngài luôn hào phóng ban thưởng vượt quá với những cố gắng nhỏ bé của chúng ta.
Vâng, tâm tình tin tưởng và sám hối của ngôn sứ Giôna cũng như của dân thành Ninivê hôm nay, thôi thúc chúng ta vững tâm chạy đến với Chúa đến với Chúa khi vui cũng như lúc buồn, khi thành công cũng như khi thất bại, khi cảm nhận sự thánh thiện cũng như khi lụy phiền vì tội lỗi. Chúng ta đến với Chúa không phải để bị phạt mà là đến đón nhận tình thương vô biên của Ngài – tình thương của người Cha hằng luôn mở rộng vòng tay chờ đón người con hoang đàng trở về.
Ước mong Mùa chay thánh này, là cơ hội thuận tiện để chúng ta làm mới lại tương quan với Chúa và với anh chị em, để luôn được sống trong bình an hạnh phúc với Chúa ở đời này và được hưởng hạnh phúc đời đời. Amen