Đời sống Cộng đoàn là một yếu tố căn bản của đời sống Dòng Tu. “Các tu sĩ phải ở tại nhà Dòng của mình, giữ đời sống chung và không được vắng nhà nếu không có phép Bề Trên. Tuy nhiên, nếu là vấn đề vắng mặt lâu ngày, thì Bề Trên cấp cao, với sự chấp nhận của ban cố vấn, và vì một lý do chính đáng, có thể cho phép một thành viên ở ngoài một nhà của Tu Hội, nhưng không được quá một năm, trừ khi vì lý do chữa bệnh, vì lý do học hành hoặc phải làm việc tông đồ nhân danh Tu Hội“ (Gl 665,1). Nhưng kinh nghiệm của những năm vừa qua đã cho thấy rằng, có một số trường hợp vắng mặt cách bất hợp pháp khỏi cơ sở Dòng, và trong lúc vắng mặt như vậy, các Tu Sĩ đã lẩn tránh quyền hành của các Bề Trên hợp pháp, và cũng có đôi khi người ta không biết được những Tu Sĩ ấy ở đâu.
Giáo Luật buộc các Bề Trên phải cố tìm cho được những Tu Sĩ vắng mặt bất hợp pháp ấy để giúp họ trở về và kiên định trong ơn gọi của mình (xc. Gl 665,2). Nhưng không hiếm khi có chuyện các Bề Trên không sẵn sàng đi tìm những Tu Sĩ vắng mặt. Theo quy định của Giáo Luật thì khi sự vắng mặt bất hợp pháp đã kéo dài ít nhất sáu tháng (xc. Gl 696), người ta sẽ có thể tiến hành việc sa thải đương sự ra khỏi Tu Hội, mà trong việc tiến hành này người ta sẽ phải áp dụng các thủ tục đã được ấn định (xc. Gl 697). Nhưng nếu không biết được thành viên của Dòng hiện đang cứ trú tại đâu, thì sẽ thật khó để có được một sự bảo đảm chắc chắn về mặt pháp lý đối với tình hình thực tế.
Để giúp các Hội Dòng tuân thủ các nguyên tắc cần thiết, cũng như để có thể tiến hành việc sa thải thành viên của Dòng đang vắng mặt cách bất hợp pháp, đặc biệt là trong những trường hợp không thể tìm thấy đương sự, Cha quyết định, bổ sung thêm vào trong số những lý do để việc sa thải một thành viên khỏi Tu Hội có được hiệu lực mang tính dứt khoát, mà việc sa thải ấy đã được quy định trong Bộ Giáo Luật khoản 694, triệt 1, bên cạnh việc giữ nguyên những gì đã được ấn định liên quan đến việc sa thải một trường hợp vắng mặt cách bất hợp pháp quá sáu tháng, cũng có sự vắng mặt bất hợp pháp lâu hơn khỏi cơ sở Dòng, mà sự vắng mặt ấy kéo dài ít nhất 12 tháng không bị gián đoạn. Trong trường hợp này, người ta sẽ áp dụng theo những gì đã được quy định trong Giáo Luật điều 694 khoản 2. Để việc xác định bản chất sự việc có được hiệu lực xét về khía cạnh pháp lý thông qua Bề Trên cấp cao, thì sự xác định ấy phải được chứng thực bởi Tòa Thánh; đối với các Hội Dòng trực thuộc Giáo Phận, việc chứng thực sẽ thuộc quyền của Đức Giám mục Giáo phận, nơi có trụ sở chính của Tu Hội.
Việc bổ sung một triệt mới này vào trong khoản 1, Điều 694 sẽ làm cho Điều 729 của Bộ Giáo Luật cần phải thay đổi. Điều Khoản này bao hàm cả những Tu Hội Đời, mà đối với các Tu Hội ấy, việc áp dụng biện pháp sa thải tùy ý vì lý do vắng mặt bất hợp pháp đã không được quy định.
Xét đến tất cả những điều đó, giờ đây Cha ấn định như sau:
Khoản 1 điều 694 của bộ Giáo Luật sẽ được thay thế bởi bản văn sau đây:
§1. Một thành viên sẽ đương nhiên bị sa thải khỏi Tu Hội, nếu thành viên đó:
1. minh nhiên chối bỏ Đức Tin Công Giáo;
2. đã kết hôn hoặc tìm cách kết hôn, dù chỉ là hôn nhân dân sự;
3. đã vắng mặt khỏi cơ sở Dòng cách bất hợp pháp ít nhất 12 tháng không gián đoạn, với sự đánh giá rằng, không biết được thành viên của Dòng đang ở đâu, chiếu theo ý nghĩa của Điều 665, khoản 2, Bộ Giáo Luật.
§2. Trong các trường hợp ấy, Bề Trên cấp cao cùng với ban cố vấn phải tuyên bố sự kiện không chút trì hoãn, sau khi đã thu thập các bằng chứng của việc kết hôn, để thực hiện việc sa thải về mặt pháp lý.
§3. Trong trường hợp được quy định ở khoản 1, triệt 3, để có hiệu lực, sự xác định này phải được chứng thực bởi Tòa Thánh; đối với các Hội Dòng trực thuộc Giáo phận, thì sự chứng thực này thuộc quyền Giám mục Giáo phận, nơi có trụ sở chính của Hội Dòng.
Khoản 2, Điều 729 của Bộ Giáo Luật sẽ được thay thế hoàn toàn bởi bản văn sau đây:
Một thành viên sẽ bị sa thải khỏi Tu Hội chiếu theo Điều 694, khoản 1, triệt 1 và 2, và Điều 695 của Bộ Giáo Luật; hơn nữa, để ấn định các lý do khác cho việc sa thải, các bộ Hiến Pháp cần phải đặt điều kiện rằng, những lý do đó phải thể hiện tính tương xứng, nghiêm trọng, minh nhiên, có thể quy trách nhiệm và được chứng minh về khía cạnh pháp lý, và những thủ tục đã được ấn định trong các Điều từ 697 tới 700 của Bộ Giáo Luật phải được tuân thủ. Quy định của Điều 701 sẽ được áp dụng cho các thành viên bị sa thải.
Cha chỉ thị rằng, tất cả những gì đã được ấn định trong Tông Sắc được ban hành dưới hình thức một Motu Prorio này, đều có tính dứt khoát và hiệu lực, tất cả những gì trái ngược đều bị bãi bỏ, ngay cả khi chúng xứng đáng được nhắc tới cách đặc biệt, cũng như ấn định rằng, Tông Sắc này sẽ được công bố trên Nhật Báo L´Osservatore Romano, và sẽ có hiệu lực vào ngày mồng 10 tháng 04 năm 2019, và sau đó được phát hành cách chính thức trên Công Báo Acta Apostolicae Sedis.
Ban hành tại Rô-ma, bên cạnh Đền Thờ Thánh Phê-rô, ngày 19 tháng 03 năm 2019, nhân dịp Đại Lễ Kính Thánh Cả Giu-se, năm thứ bảy Triều Đại Giáo Hoàng của Cha
(Công bố ngày 26 tháng 03 năm 2019)
ĐTC Phan-xi-cô
Lm Đa-minh Thiệu O.Cist – chuyển ngữ
