Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói: “Là một Imago Dei, hình ảnh của Thiên Chúa, chúng ta được kêu gọi chăm sóc và tôn trọng mọi sinh vật và nuôi dưỡng tình yêu và lòng trắc ẩn đối với anh chị em của chúng ta …”
Tiếp kiến chung Tại Thư viện Điện Tông tòa
Thứ tư, ngày 22 tháng 4 năm 2020
Bài giáo lý nhân dịp Ngày Trái đất thế giới lần thứ 50
(Catholic News World)
Anh chị em thân mến, chúc anh chị em một buổi sáng tốt lành!
Hôm nay chúng ta kỷ niệm Ngày Trái đất thế giới lần thứ 50. Đây là một cơ hội để làm mới cam kết của chúng ta, để yêu ngôi nhà chung của chúng ta, để chăm sóc nó và các thành viên yếu nhất trong gia đình của chúng ta. Đại dịch coronavirus bi thảm cho chúng ta thấy, chỉ khi làm việc cùng nhau và gánh vác những người mong manh nhất, thì chúng ta mới có thể vượt qua những thách thức toàn cầu. Thông điệp Laudato si “có phụ đề này:” về việc chăm sóc ngôi nhà chung”. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau suy ngẫm một chút về trách nhiệm này, làm rõ nét “cuộc hành trình của chúng ta trên trái đất này” (Laudato Si, 160). Chúng ta phải gia tăng nhận thức về việc chăm sóc ngôi nhà chung.
Chúng ta được tạo ra từ vật chất của trái đất, và những thành quả của trái đất hỗ trợ cuộc sống chúng ta. Nhưng, như sách Sáng thế nhắc nhở chúng ta, chúng ta không đơn giản chỉ là “đất”: chúng ta còn mang trong mình hơi thở sự sống đến từ Thiên Chúa (Sáng thế 2: 4-7). Do đó, chúng ta sống trong ngôi nhà chung như một gia đình nhân loại và trong sự đa dạng sinh học với các sinh vật khác của Thiên Chúa. Là một Imago Dei, tức là hình ảnh của Thiên Chúa, chúng ta được mời gọi chăm sóc và tôn trọng mọi sinh vật và nuôi dưỡng tình yêu và lòng trắc ẩn đối với anh chị em của chúng ta, đặc biệt là những người yếu đuối nhất, bắt chước tình yêu của Thiên Chúa dành cho chúng ta, biểu lộ trong Con của Ngài là Đức Giêsu, đấng đã trở thành con người để chia sẻ hoàn cảnh này với chúng ta và cứu chúng ta.
Vì ích kỷ, chúng ta đã không làm tròn trách nhiệm của mình là người canh giữ và quản lý trái đất. “Chỉ cần nhìn thực tại cách thành thật để thấy ngôi nhà chung của chúng ta đang bị hủy hoại.” (sđd. 61). Chúng ta đã làm ô nhiễm nó, cướp bóc nó, gây nguy hiểm cho cuộc sống của chính chúng ta. Ứng phó với điều này, các phong trào quốc tế và địa phương đã được hình thành để đánh thức lương tâm. Tôi chân thành đánh giá cao những sáng kiến này, và con cái chúng ta vẫn cần tuần hành để dạy cho chúng ta điều gì là hiển nhiên, đó là, không có tương lai cho chúng ta nếu chúng ta phá hủy môi trường hỗ trợ chúng ta.
Chúng ta đã thất bại trong việc bảo vệ trái đất, vườn nhà và bảo vệ anh em của chúng ta. Chúng ta đã phạm tội chống lại trái đất, chống lại người lân cận và cuối cùng, chống lại Đấng Tạo Hóa, Người Cha tốt lành cung cấp cho mọi người và muốn chúng ta sống cùng nhau trong sự hiệp thông và thịnh vượng. Và trái đất phản ứng thế nào? Có một ngạn ngữ tiếng Tây Ban Nha rất rõ ràng về điều đó, và nói thế này: “Thiên Chúa luôn tha thứ, con người chúng ta tha thứ, đôi khi có đôi khi không; trái đất không bao giờ tha thứ”. Trái đất không tha thứ: nếu chúng ta hủy hoại trái đất, câu trả lời sẽ rất tệ.
Làm thế nào chúng ta có thể khôi phục mối quan hệ hài hòa với trái đất và phần còn lại của nhân loại? Một mối quan hệ hài hòa … Nhiều lần chúng ta đánh mất tầm nhìn về sự hài hòa: hài hòa là công việc của Chúa Thánh Thần. Ngay cả trong ngôi nhà chung, trên trái đất, ngay cả trong mối quan hệ của chúng ta với mọi người, với người hàng xóm, với những người nghèo nhất, làm thế nào chúng ta có thể khôi phục sự hài hòa này? Chúng ta cần một cách nhìn mới về ngôi nhà chung của chúng ta. Xin lưu ý quí vị: nó không phải là một kho tài nguyên để khai thác. Đối với tín hữu chúng ta, thế giới tự nhiên là “Tin mừng Sáng tạo”, thể hiện quyền năng sáng tạo của Thiên Chúa trong việc định hình cuộc sống của con người và làm cho thế giới tồn tại cùng với những gì nó chứa đựng để hỗ trợ nhân loại. Trình thuật Kinh thánh về sự sáng tạo kết thúc như vậy: “Thiên Chúa thấy mọi sự Người đã làm ra quả là rất tốt đẹp!” (Sáng thế 1:31). Khi chúng ta thấy những thảm kịch tự nhiên, là phản ứng của trái đất đối với sự ngược đãi của chúng ta, tôi nghĩ: “Nếu bây giờ tôi hỏi Thiên Chúa Ngài nghĩ gì về điều đó, tôi không nghĩ Ngài sẽ nói với tôi rằng đó là một điều rất tốt.” Chính chúng ta đã hủy hoại công trình của Thiên Chúa!
Khi mừng Ngày Trái đất Thế giới hôm nay, chúng ta được kêu gọi tái khám phá cảm thức tôn trọng thánh thiêng đối với trái đất, bởi vì đó không chỉ là nhà của chúng ta, mà còn là nhà của Thiên Chúa. Từ đó chúng ta mới có nhận thức là mình đang ở trên một vùng đất linh thánh!
Anh chị em thân mến, “hãy đánh thức cảm thức mỹ thuật và chiêm niệm được Thiên Chúa ban cho và đặt để trong ta” (Tông huấn Querida Amazonia, 56). Lời tiên tri về chiêm niệm là điều chúng ta học được, trên tất cả mọi điều, từ các dân tộc nguyên thủy, họ dạy chúng ta rằng chúng ta không thể trông nom trái đất nếu chúng ta không yêu nó và không tôn trọng nó. Họ có sự khôn ngoan “sống tốt”, không phải theo nghĩa là vui thú, không phải thế: mà là sống hòa hợp với trái đất. Họ gọi sự hòa hợp này là “sống tốt”.
Đồng thời, chúng ta cần một sự hoán cải mang tính sinh thái được thể hiện bằng các hành động cụ thể. Là một gia đình đơn độc, phụ thuộc lẫn nhau, chúng ta cần một kế hoạch chung để tránh các mối đe dọa đối với ngôi nhà chung của chúng ta. “Sự phụ thuộc lẫn nhau buộc chúng ta phải nghĩ đến một thế giới duy nhất, một chương trình chung với nhau”. (Laudato Si, 164).
Chúng ta nhận thức được tầm quan trọng của việc cộng tác như một cộng đồng quốc tế để bảo vệ ngôi nhà chung của chúng tôi. Tôi kêu gọi những người có thẩm quyền hãy lãnh đạo quá trình đưa đến hai hội nghị quốc tế quan trọng: COP15 về Đa dạng sinh học ở Côn Minh (Trung Quốc) và COP26 về Biến đổi khí hậu ở Glasgow (Vương quốc Anh). Hai cuộc họp này rất quan trọng.
Tôi muốn khuyến khích tổ chức các can thiệp phối hợp ở cấp quốc gia và địa phương. Thật tốt khi cùng nhau qui tụ mọi người đến từ tất cả các điều kiện xã hội và mang lại sự sống cho phong trào bình dân “từ bên dưới”. Ngày Trái đất thế giới, mà chúng ta kỷ niệm ngày hôm nay, được sinh ra như thế. Mỗi người trong chúng ta có thể thực hiện đóng góp nhỏ bé của riêng mình: “Đừng nghĩ rằng những cố gắng này sẽ làm thay đổi thế giới. Những hành động này gieo rắc trong xã hội một điều thiện hảo, sẽ luôn luôn mang lại nhiều hoa trái vượt lên trên điều người ta nhận ra được, chỉ vì chúng gây nên trên trái đất này một điều thiện hảo đôi khi không nhận ra” ( Laudato Si, 212).
Trong mùa Phục Sinh đổi mới này, chúng ta hãy cố gắng yêu thương và trân trọng món quà tuyệt vời là trái đất, ngôi nhà chung của chúng ta và chăm sóc tất cả các thành viên trong gia đình nhân loại. Chúng ta là anh chị em, chúng ta hãy cùng cầu nguyện với Cha trên trời: “Xin gửi Thần khí của Ngài tới, và đổi mới bộ mặt trái đất này” (Tv 104: 30).
Phạm Văn Trung, SMH chuyển ngữ
