I. CÁC MỐI PHÚC
1716. Các mối phúc là trung tâm lời rao giảng của Chúa Giêsu. Việc công bố các mối phúc là lặp lại các lời hứa đã được ban cho dân Chúa chọn khởi từ Tổ phụ Abraham. Các mối phúc kiện toàn các lời hứa này bằng cách không còn chỉ hướng đến việc thừa hưởng một mảnh đất nữa, nhưng là hướng đến Nước Trời.
“Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay ai hiền lành,
vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp.
Phúa thay ai sầu khổ,
vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.
Phúc thay ai khát khao nên người công chính,
vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thỏa lòng.
Phúc thay ai xót thương người,
vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.
Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch,
vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.
Phúc thay ai xây dựng hoà bình,
vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.
Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc cho anh em khi vì Thầy mà bị người ta sỉ vả, bách hại và vu khống đủ điều xấu xa.
Anh em hãy vui mừng hớn hở,
vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời rất lớn lao” (Mt 5,3-12).
1717. Các mối phúc phác họa dung mạo của Chúa Giêsu Kitô và mô tả tình yêu của Người. Chúng diễn tả ơn gọi của các tín hữu, những người được đồng phận trong vinh quang của cuộc khổ nạn và phục sinh của Người, chúng minh họa những hành động và thái độ đặc trưng của đời sống Kitô giáo. Chúng là những lời hứa nghịch lý, nâng đỡ niềm hy vọng trong những lúc gian truân. Chúng loan báo cho các môn đệ những phúc lành và ân thưởng đã được quyết định tuy còn ẩn khuất. Chúng đã được khởi đầu trong đời sống của Đức Trinh Nữ Maria và của tất cả các thánh.
II. KHAO KHÁT HẠNH PHÚC
1718. Các mối phúc đáp ứng khao khát tự nhiên là được hạnh phúc. Khao khát này có nguồn gốc thần linh. Thiên Chúa đã đặt niềm khao khát đó trong trái tim con người để lôi kéo họ đến với Người, Đấng duy nhất có thể làm thỏa mãn khát vọng này :
“Chắc chắn mọi người chúng ta đều muốn sống hạnh phúc, và trong dòng giống loài người, không ai không đồng ý điều này, cả trước khi nó được phát biểu cách rõ ràng” (Thánh Augustino, luân lý Hội Thánh Công Giáo 1,3,4).
“Lạy Chúa, con phải tìm Chúa thế nào? Quả thật khi con tìm Chúa là Thiên Chúa của con, là con tìm đời sống hạnh phúc. Con muốn tìm Chúa để linh hồn con được sống. Vì thân xác con sống nhờ linh hồn con và linh hồn con sống nhờ Chúa” (Thánh Augustino, tự thuật 10,29)
“Chỉ có Thiên Chúa mới làm no thỏa” (Thánh Tôma Aquinô, kinh Tin Kính 1)
1719. Các mối phúc cho thấy mục tiêu của sự hiện hữu của đời sống nhân linh: mục đích tối hậu của hành vi nhân linh: Thiên Chúa kêu gọi chúng ta đến hưởng vinh phúc riêng của Người. Ơn gọi này được gửi cho từng người một cách cá vị, nhưng cũng cho toàn Hội Thánh, là dân mới của những người đón nhận lời hứa và sống trong lòng tin vào lời hứa đó.
III. VINH PHÚC KITÔ GIÁO
1720. Tân Ước dùng nhiều kiểu nói để diễn tả vinh phúc mà Thiên Chúa kêu gọi con người đến hưởng: sự ngự đến của Nước Thiên Chúa (x.Mt 4,17 ); sự nhìn thấy Thiên Chúa: “Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa” (Mt 5,8); (x.1Ga 3,2; 1Cr 13,12 ); vào hưởng niềm vui của Chúa (Mt 25,21.23 ); vào chốn an nghỉ của Thiên Chúa (Dt 4,7-11).
“Ở đó chúng ta sẽ an nghỉ và chiêm ngắm, chúng ta sẽ chiêm ngắm và yêu mến, chúng ta sẽ yêu mến và ca ngợi. Đó sẽ là cùng đích vô tận, vậy chúng ta còn có cùng đích nào khác, nếu không phải đạt tới nước vô cùng vô tận”? (Thánh Augustino, Thành Đô Thiên Quốc).
1721. Thiên Chúa đã đặt chúng ta ở trần gian để chúng ta nhận biết Ngài, phục vụ Ngài, và yêu mến Ngài để như vậy chúng ta đạt tới Thiên Đàng. Vinh phúc làm cho chúng ta được thông phần bản tính Thiên Chúa (2 Pr 1,4) và sự sống muôn đời (x. Ga 17,3); Với vinh phúc này, con người bước vào trong vinh quang của Đức Kitô và vào vui hưởng sự sống của Chúa Ba Ngôi.
1722. Vinh phúc như vậy vượt quá sự hiểu biết và sức lực riêng của con người. Vinh phúc đó được ban do hồng ân nhưng không của Thiên Chúa. Vì vậy, nó được gọi là siêu nhiên, cũng như ân sủng chuẩn bị con người vào vui hưởng Thiên Chúa.
“Phúc thay những người có trái tim trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa’. Nhưng vì sự cao cả và vinh quang khôn tả của Ngài, nên ‘không ai trông thấy Ngài mà còn sống được’, tuy nhiên, Chúa Cha là Đấng không thể đạt thấu. Do tình yêu và lòng nhân hậu của Ngài, và bởi vì Ngài có thể làm được mọi sự, cũng đã ban cho những ai yêu mến Ngài điều này, là được nhìn thấy Người. Vì ‘những gì đối với loài người là không thể được thì đối với Thiên Chúa lại là có thể”. (Thánh Irênê, chống lạc giáo 4,20,5).
1723. Vinh phúc được hứa ban đặt chúng ta trước những lựa chọn luân lý có tính quyết định, vinh phúc đó mời gọi ta thanh luyện trái tim khỏi những bản năng xấu và tìm kiếm tình yêu Thiên Chúa trên hết mọi sự. Nó dạy chúng ta biết rằng hạnh phúc thật không ở nơi của cải trần thế hoặc tiện nghi, cũng không phải trong vinh quang nhân loại hay quyền lực, cũng không phải trong công trình nhân loại nào, cho dù là hữu ích, như khoa học kỹ thuật và nghệ thuật, cũng không ở trong bất cứ tạo vật nào, nhưng duy chỉ ở nơi Thiên Chúa, là nguồn mạch mọi điều thiện hảo và mọi tình yêu:
“Ngày nay, giàu sang là vị thần vĩ đại, nhiều người, hàng lớp người tự nguyện sùng bái vị thần này. Họ đo lường hạnh phúc bằng tài sản; họ đo lường cả sự đáng kính cũng bằng tài sản….điều đó phát sinh do sự xác tín của chúng ta: theo đó thì có tiền mọi sự đều có thể. Vì vậy giàu sang là một trong những ngẫu tượng của thời đại ngày nay, và danh tiếng là một ngẫu tượng khác…..Danh tiếng, được người ta biết đến, có tiếng tăm ở trần gian, đưa đến chỗ chính danh được coi là điều thiện hảo, là điều thiện hảo cao cả, là đối tượng cho người ta kính trọng… đó có thể được coi là sự nổi tiếng trên báo chí” (Newman, diễn văn về sự thánh thiện, 5 ).
1724. Mười điều răn, Bài giảng trên núi và giáo lý của các Tông Đồ mô tả cho chúng ta những con đường dẫn đến Nước Trời. Chúng ta tiến từng bước trên những con đường này qua những hành vi hằng ngày. Được nâng đỡ bởi ân sủng của Chúa Thánh Thần. Được sinh sôi nảy nở bằng lời Đức Kitô, chúng ta từ từ mang lại hoa trái trong Hội Thánh để tôn vinh Thiên Chúa (x.dụ ngôn người gieo giống Mt 13,3-23).
TÓM LƯỢC
(Trích bản toát yếu sách giáo lý của Hội Thánh Công Giáo)
1. Làm thế nào con người đạt tới hạnh phúc ?
T. Con người đạt được diễm phúc nhờ ân sủng của Đức Kitô, ân sủng này cho họ được tham dự vào đời sống của Thiên Chúa. Trong Tin Mừng, Đức Kitô chỉ cho các môn đệ của mình con đường dẫn tới hạnh phúc vĩnh cửu: đó là các Mối Phúc. Ân sủng của Đức Kitô cũng hoạt động trong tất cả những ai, dựa theo lương tâm ngay thẳng, tìm kiếm và yêu mến chân lý và điều thiện, và tránh điều ác.
2. Tại sao các Mối Phúc lại quan trọng đối với chúng ta?
T. Các Mối Phúc nằm ở trung tâm lời rao giáng của Chúa Giêsu, nhắc lại và hoàn thành các lời hứa mà Thiên Chúa đã trao ban từ thời ông Abraham. Các Mối Phúc phát hoạ chính diện mạo của Chúa Giêsu, nêu lên những đặc tính đích thực của đời sống người Kitô hữu và mạc khải cho con người cùng đích hoạt động của họ: đó là hạnh phúc đời đời.
3. Đâu là mối liên hệ giữa các Mối Phúc và lòng khao khát hạnh phúc của con người?
T. Các Mối Phúc đáp lại lòng khao khát bẩm sinh về hạnh phúc mà Thiên Chúa đã đặt để trong tâm hồn con người, để lôi kéo họ về với Ngài và chỉ mình Ngài mới có thể lấp đầy lòng khao khát ấy.
4. Hạnh phúc đời đời là gì?
T. Đó là việc chiêm ngưỡng Thiên Chúa trong đời sống vĩnh cửu, ở đó chúng ta sẽ được trọn vẹn “thông phần bản tính Thiên Chúa” (2 Pr 1,4), thông phần vinh quang của Đức Kitô và niềm vui của đời sống Ba Ngôi. Hạnh phúc đời đời vượt quá khả năng của con người. Đó là một hồng ân siêu nhiên và Thiên Chúa ban không, cũng như ân sủng dẫn đưa chúng ta đến đó. Hạnh phúc được hứa ban đặt chúng ta trước những lựa chọn luân lý có tính quyết định về của cải trần thế, thúc đẩy chúng ta yêu mến Thiên Chúa trên hết mọi sự.
ẩy chúng ta yêu mến Thiên Chúa trên hết mọi sự.
