“Gia phả của Chúa Giêsu Ki-tô, con vua Ða-vít”.
Bài Ðọc I: St 49, 2. 8-10
“Phủ việt sẽ không cất khỏi Giuđa”.
Bài trích sách Sáng Thế.
Ngày ấy, Giacóp triệu tập con cái lại và nói rằng: “Hỡi con cái Giacóp, hãy hợp lại và nghe cha đây. Hỡi nhà Israel, hãy nghe lời cha của các con. Giuđa, anh em con sẽ ca tụng con. Bàn tay con sẽ đè trên ót quân thù; con cái của cha con sẽ phục lạy con. Giuđa là sư tử con, hỡi con của cha, con đã chồm lên bắt mồi, con đã nằm xuống nghỉ ngơi, như giống sư tử đực, tựa nòi sư tử cái, ai dám khiêu khích nó? Phủ việt sẽ không cất khỏi Giuđa, gậy chỉ huy không rời khỏi chân nó, cho đến lúc Ðấng thiên sai ngự đến, là Ðấng chư dân đợi trông”.
Ðáp Ca: Tv 71, 2. 3-4ab. 7-8. 17
Ðáp: Sự công chính và nền hoà bình viên mãn sẽ triển nở trong triều đại người tới muôn đời (x. c. 7).
Xướng: Lạy Chúa, xin ban quyền xét đoán khôn ngoan cho đức vua, và ban sự công chính cho hoàng tử, để người xét đoán dân Chúa cách công minh, và phân xử người nghèo khó cách chính trực.
Xướng: Núi non đem an hoà cho dân, và nổng đồi mang lại đức công chính. Người bênh chữa kẻ hèn trong dân, và cứu thoát con cái nhóm nghèo.
Xướng: Sự công chính và nền hoà bình viên mãn sẽ triển nở trong triều đại người, cho đến khi mặt trăng không còn chiếu sáng. Và người sẽ thống trị từ biển nọ đến biển kia, từ sông cái đến tận cùng trái đất.
Xướng: Chúc tụng danh người đến muôn đời, danh người còn tồn tại lâu dài như mặt trời. Vì người, các chi họ đất hứa sẽ được chúc phúc, và các dân nước sẽ ca ngợi người.
Tin Mừng: Mt 1, 1-17
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu
Sách gia phả của Chúa Giêsu Kitô, con vua Ðavít, con của Ápraham. Ápraham sinh Ixaác; Ixaác sinh Giacóp; Giacóp sinh Giuđa và các anh em người. Giuđa sinh Perét và Derác bởi bà Tama; Perét sinh Khétxơron; Khétxơron sinh Aram; Aram sinh Aminađáp; Aminađáp sinh Nácson; Nácson sinh Xanmôn; Xanmôn sinh Bôát do bà Rakháp; Bôát sinh Ôvết do bà Rút. Ôvết sinh Giêsê; Giêsê sinh vua Ðavít.
Ðavít sinh Salômôn do bà vợ của Uria; Salômôn sinh Rơkhápam; Rơkhápam sinh Abia; Abia sinh Asa; Asa sinh Giosaphát; Giosaphát sinh Gioram; Gioram sinh Ozia; Ozia sinh Gioatham; Gioatham sinh Achaz; Achaz sinh Ezekia; Ezekia sinh Manasse; Manasse sinh Amos; Amos sinh Giosia; Giosia sinh Giêconia và các em trong thời lưu đày ở Babylon.
Sau thời lưu đày ở Babylon, Giêconia sinh Salathiel; Sala-thiel sinh Zorababel; Zorababel sinh Abiud; Abiud sinh Eliakim; Eliakim sinh Azor; Azor sinh Sađoc; Sađoc sinh Akim; Akim sinh Eliud; Eliud sinh Eleazar; Eleazar sinh Mathan; Mathan sinh Giacóp; Gia-óp sinh Giuse, là bạn của Maria, mẹ của Chúa Giêsu gọi là Ðức Kitô.
Vậy, từ Ápraham đến Ðavít có tất cả mười bốn đời, từ Ðavít đến cuộc lưu đày ở Babylon có mười bốn đời, và từ cuộc lưu đày ở Babylon cho đến Chúa Kitô có mười bốn đời.
SUY NIỆM
A/ 5 phút với Lời Chúa
GIA PHẢ CHÚA GIÊSU
“Đức Giêsu là con cháu vua Đavít, con cháu tổ phụ Ápraham… ông Giacóp sinh ông Giuse, chồng của bà Maria, bà là mẹ Đức Giêsu cũng gọi là Đấng Kitô.” (Mt 1,1.16)
Suy niệm: Đọc chỉ mất vài phút, song bản gia phả Đức Giêsu là cả một câu chuyện dài, gói ghém trong mình nó câu chuyện của ngót hai ngàn trang Cựu Ước Kinh, một dòng lịch sử chảy miên man qua bốn mươi hai thế hệ. Ta rút ra vài ghi nhận:
– Con Thiên Chúa nhập thể không bỗng nhiên ‘từ trên trời rơi xuống’. Người là con người đích thực. Người đã đi vào một gia hệ không gồm toàn những con người thánh thiện.
– Thiên Chúa đã phải cần đến hàng bao thế kỷ để chuẩn bị cho cuộc nhập thể này. Vì thế, để hiểu nhân vật và biến cố “Giêsu”, ta không thể không qui chiếu đến Cựu Ước.
– Các danh tánh và các khuôn mặt tiền bối Đức Giêsu nêu bật sự trung thành tuyệt vời của Thiên Chúa. Ngài vẫn kiên định yêu thương, bất chấp thói thay đổi thất thường về phía con người.
– Gia phả Đức Giêsu là một ‘dụ ngôn’ của gia phả Nhiệm Thể Chúa Kitô. Giáo Hội vẫn không ngừng được tinh luyện để trở nên hoàn hảo.
Mời Bạn: Cảm nghiệm lòng trung thành của Thiên Chúa trong cuộc đời bạn, cảm nghiệm cách Ngài rút điều tốt đẹp ra từ những cái tệ hại.
Sống Lời Chúa: Bạn dành ít phút để ôn lại lịch sử đời mình và rút ra bài học sâu xa nhất từ đó.
Cầu nguyện: Lạy Chúa, Chúa vẫn trung thành yêu thương con, dù con đã biết bao lần bất trung với Chúa. Xin giúp con từ nay yêu Chúa trung thành.
B/ Lm. Giuse Đinh Lập Liễm
GIA PHẢ ĐỨC GIÊSU KITÔ
1. Thánh Mátthêu viết lại gia phả Đức Giêsu là để giới thiệu: Đức Giêsu là Đấng muôn dân trông đợi, Đấng mà các tiên tri của dân Do thái loan báo trước, Ngài là con người thật. Ngài cũng có dòng dõi tổ tiên như chúng ta. Ngài được sinh ra và thuộc về một dân tộc như chúng ta. Tuy nhiên, bản gia phả không nói: ông Giuse sinh ra Đức Giêsu, nhưng lại nói: “Ông Giuse chồng bà Maria, bà là Mẹ Đức Giêsu, cũng gọi là Đấng Kitô”. Điều đó cho thấy Ngài còn có nguồn gốc là Thần linh. Ngài được thụ thai không theo kiểu loài người nhưng do quyền năng của Thánh Thần. Vì thế, Đức Giêsu vừa là Thiên Chúa vừa là người thật.
2. Qua gia phả mà thánh Mát-thêu kể lại chúng ta thấy từ tổ phụ Ápraham đến vua Đavít là mười bốn đời, từ Đavít đến thời lưu đầy ở Babylon là mười bốn đời, và từ thời lưu đầy đến Đức Kitô cũng là mười bốn đời. Gia phả cho ta thấy Đức Giêsu là con người thật, con người lịch sử. Ngài cũng có dòng dõi tổ tiên như chúng ta. Ngài được sinh ra thuộc về một dân tộc như chúng ta. Ngài có cha có mẹ hợp pháp theo lý lịch như chúng ta.
3. Trong suốt chiều dài lịch sử, qua gia phả Đức Giêsu, chúng ta thấy Đức Giêsu sinh ra làm người trong một dòng tộc gồm có kẻ tốt người xấu, kẻ có đạo người ngoại giáo, kẻ tốt như Ápraham, Isaác, Giacóp; người xấu và ngoại đạo như Tama đã lấy cha chồng, Rakháp là một kỹ nữ, Bétxêba là người đàn bà ngoại tình… Điều đó chứng tỏ Thiên Chúa chấp nhận làm người trong thân phận thấp hèn của họ để cứu chuộc họ, và đây là dấu chỉ tính phổ quát của ơn cứu độ.
4. Chúng ta nên lưu ý: trong bản gia phả, thánh Mátthêu thường dùng cụm từ “cha sinh con”, nhưng khi đến thánh Giuse, bản gia phả không nói: ông Giuse sinh ra Đức Giêsu, mà viết: ”Giacóp sinh Giuse, chồng của bà Maria, bà là mẹ Đức Giêsu cũng gọi là Đấng Kitô” (Mt 1,16). Điều đó cho thấy Đức Giêsu còn có nguồn gốc Thần linh. Ngài được sinh ra không theo kiểu loài người nhưng do quyền phép của Thiên Chúa. Như vậy, thánh Giuse không là cha sinh ra Đức Giêsu nhưng chỉ là cha nuôi, cha trên lý lịch, nhờ đó Đức Giêsu được thừa hưởng danh hiệu “con cháu của vua Đavít”.
5. Lịch sứ cứu độ qua những nhân vật bất xứng làm nên gia phả Đấng Cứu Thế, gợi cho chúng ta sự xác tín rằng: dù chúng ta tội lỗi, bất xứng, nhưng chúng ta không mặc cảm, mà vững tin tình yêu cứu độ của Thiên Chúa.
Chúa không thực hiện việc cứu độ loài người từ trời cao. Người có thể và dư quyền để làm việc đó. Nhưng để cứu loài người, Chúa đã nhập thể và nhập thế để từ đó Chúa đưa loài người sa ngã đứng lên. Con Thiên Chúa chấp nhận làm con cháu của người phàm, trong đó có cả những người tội lỗi. Ngài đã đón nhận và liên kết với con người, với cả những lỗi lầm và thiếu sót của họ. Kẻ tội lỗi cũng có chỗ đứng trong kế hoạch cứu độ của Thiên Chúa.
6. Truyện: Ai có thể đứng vững?
Có một thành viên trong Hội đồng giáo xứ đang rơi vào chuyện sa ngã tội lỗi, gây xôn xao trong giáo xứ. Cha xứ liền triệu tập các thành viên còn lại, rồi với tình yêu thương và thương xót, ngài trình bày lại đầu đuôi câu chuyện đáng buồn cho mọi người rồi ngài hỏi như thế này:
– Nếu như chính các ông các bà bị cám dỗ như người anh em của chúng ta, quý vị sẽ làm gì?
Người thứ nhất tin tưởng ở khả năng mình có thể đứng vững trong cơn cám dỗ, nói:
– Thưa cha, chắc chắn con chẳng bao giờ chịu nhượng bộ trước tội lỗi đáng ghê tởm đó.
Mấy người khác cũng lần lượt lớn tiếng dõng dạc nói như vậy. Ai cũng muốn cho mọi người thấy mình là người đàng hoàng đạo đức, hoặc can đảm đồi đầu với mọi chước cám dỗ xấu xa.
Sau hết, cha xứ có vẻ chưa vừa ý, quay sang hỏi người cuối cùng trong Hội đồng giáo xứ. Ông này vốn là người ít nói, chỉ lẳng lặng âm thầm chu toàn các việc nhỏ trong giáo xứ. Trong cuộc họp, ông cũng luôn ngồi ở một góc phòng. Nghe cha xứ hỏi ông đứng lên nhỏ nhẹ thưa:
– Thưa cha và mọi người, thú thật, tự đáy lòng con phải thú nhận rằng, nếu con bị cám dỗ và thử thách như người anh em đó, có lẽ con sẽ còn sa đọa hơn thế nữa.
Cả phòng yên lặng sững sờ. Cha xứ gật gù bảo:
– Đây là người duy nhất có thể đi với tôi để nói chuyện với anh em lầm lạc đó, để cố gắng dìu dắt người ấy quay trở về với Chúa.
C/ Lm. Phaolô Phạm Công Phương
Tin Mừng hôm nay giới thiệu cho chúng ta biết về gia phả của Đức Giêsu, không chỉ nhằm mục đích cung cấp cho chúng ta thông tin về lai lịch dòng tộc của Đức Giêsu, mà còn mặc khải cho chúng ta biết về tình thương và ân sủng của Thiên Chúa ngang qua mầu nhiệm về tội lỗi của dòng tộc này. Mặt khác, cũng cho chúng ta thấy lối nhìn và cách hành xử của Thiên Chúa khác xa lối nhìn và suy nghĩ của con người. Lịch sử này được đan kết bằng biết bao sự kiện, biết bao vụ việc vừa tội lỗi, vừa u tối, nhưng lịch sử ấy lại được chính Thiên Chúa ghé mắt đoái thương và can thiệp đúng lúc.
Thiên Chúa đã viết lịch sử ấy bằng những nét đặc biệt và khác thường.
Cái đặc biệt nhất vẫn là Thiên Chúa đã không bỏ rơi một nhân loại phản bội lại Ngài. Thiên Chúa đã không làm ngơ trước sự đau khổ và tội lỗi của loài người. Thiên Chúa đã hành xử thật tốt đẹp với con người, đối với từng người một. Chính vì sống trong một lịch sử, một thế giới tội lỗi mà Mẹ Maria đã cảm thông và hiểu được tình trạng của con người. Chính vì sống trong một thế giới u sầu vì phản bội mà Mẹ Maria đã sinh ra Chúa Giêsu hoàn toàn giống như mọi người và đặc biệt ngoại trừ tội lỗi.
Hình ảnh bốn phụ nữ được Kinh Thánh nói đến, như là một tiên báo cách kín đáo về Đức Kitô, Đấng sẽ đến để cứu độ những người tội lỗi, và đón nhận mọi dân mọi nước vào vương quốc của Người. Việc tuyển chọn những nhân vật này không phải là điều đáng tự hào vì lý lịch của họ. Nhưng tiêu chuẩn của Thiên Chúa khác với con người. Người chọn sự yếu kém để nói lên lượng từ bi của Người.
Đây là “gia phả của đức tin và ân sủng”.
Bản gia phả mà thánh Mátthêu ghi lại có khởi đầu từ Abraham, mà Abraham là con người của đức tin. Chính vì tin vào lời hứa của Thiên Chúa, mà ông đã từ bỏ quê cha đất tổ, để đến lập nghiệp ở một nơi mà Thiên Chúa hứa ban, và rồi ông trở thành tổ phụ của dòng dõi những người tin. Vua Đavít được Thiên Chúa hứa ban một đấng cứu tinh sẽ sản sinh từ dòng giống của ông, nhưng Đavít lại ngoại tình, giết cả Uria để cướp vợ của Uria. Đavít đã sám hối ăn năn và Thiên Chúa lại đổ tràn tình thương và ân sủng để sản sinh ra đấng cứu thế. Chính vì một lịch sử, một thế giới tội lỗi mà Mẹ Maria đã có tên trong bản gia phả để cưu mang Chúa Giêsu Đấng cứu độ chúng ta. Bởi lẽ thánh Matthêu ghi hết ông này ‘sinh ra’ ông kia, rồi khi nói tới Giuse thì không thấy nói Giuse sinh ra Giêsu mà chỉ nói “Giuse, bạn của Maria, Mẹ Chúa Giêsu”.
Mẹ Maria đã làm loé lên niềm hy vọng cho một trần gian đang lầm lỗi. Mẹ đã điểm tô cho một lịch sử đã bị ông bà nguyên tổ làm lu mờ, vì tội phản nghịch cùng Thiên Chúa. Mẹ Maria đã làm cho lịch sử hồi sinh, khi ông bà nguyên tổ làm hoen ố vì tội lỗi. Nhân loại đáng lẽ bị đắm chìm trong sự chết, nhưng Mẹ đã làm cho có sự sống viên mãn.
Người đời thường tin rằng: mỗi khi có một thánh nhân ra đời, thường có những chuyện lạ, và người ta hay thêu dệt những chuyện ly kỳ chung quanh đời sống của một vĩ nhân anh hùng. Thế nhưng, ngày sinh nhật của Đức Giêsu, Con Thiên Chúa làm người, lại giống như mọi người, và lại là những người bần cùng rốt hết, những người lữ hành di dân. Thánh Giuse và Đức Maria mang danh là hoàng tộc Đavít, sản sinh ra đấng cứu nhân độ thế nhưng cũng phải chạy đôn đáo tìm chỗ trú ngụ cho đứa con mình vừa sinh ra. Chúng ta không nằm trong gia tộc của Đức Giêsu, nhưng mỗi ngày mỗi giây phút Chúa Giêsu lại hạ mình để được sinh ra trong tâm hồn và đời sống chúng ta bằng việc lắng nghe và thực hành lời của Chúa. Đó là bản gia phả thiêng liêng vẫn còn được viết tiếp cho đến ngày tận thế.
D/ Lm. Phaolô Vũ Đức Vượng
Bản gia phả dài dòng mà Thánh Matthêu vừa kể lại cho chúng ta, nghe có vẻ khô khan và lủng củng. Nhưng bản gia phả đó chỉ có ý đưa đến một kết luận, đó là: “Con Thiên Chúa đã làm người, đã sinh ra trong một dòng tộc. Một con người hoàn toàn như mọi người, mang lấy quá khứ của các tổ tiên cũng như thừa kế gia tài qua các thế hệ. Đó là bản lý lịch chính thức, qua đó chúng ta thấy Thiên Chúa đã làm người ở giữa chúng ta.
Qua bản gia phả này, Chúa Giêsu được đưa ra “trình làng” như một người con trong đại gia đình nhân loại. Gia phả đó không chỉ gồm ba, bốn thế hệ mà ngược lên đến tận tổ phụ Ápraham, cho thấy Chúa Giêsu là người kế tục và hoàn tất giao ước Thiên Chúa ký kết với con người qua Ápraham.
Gia phả đó kể lại Ngài thuộc dòng dõi hoàng gia Đavít, nhưng cũng không che dấu những vết nhơ trong dòng tộc. Thánh Matthêu đã cố tình kể tên 4 người phụ nữ, và cả 4 người phụ nữ này đều là những người chẳng tốt lành gì trong lịch sử dân Do Thái. Điều đó có nghĩa là Ngài tự nhận mình là bà con thân thuộc với cả những tội nhân, để đền bù muôn tội lỗi và phục hồi quyền thừa kế chức vị tư tế hoàng vương cho toàn thể nhân loại là anh em của Ngài.
Chúng ta nghe đọc bản gia phả Chúa Giêsu. Giữa những cái tên lạ lẫm, chúng ta cảm nghiệm được niềm sung sướng bồi hồi khi bắt gặp những tên gọi thật quen thuộc như “Thánh Giuse, Đức Maria, mẹ Chúa Giêsu cũng gọi là Đấng Kitô”. Không biết chúng ta có cảm thấy có một tình liên đới ấm cúng với những người chung quanh vì cùng có chung bản gia phả cứu độ này không?
Chúng ta hãy ghi tiếp bản gia phả trên bằng tên của chúng ta và tên một vài người mà chúng ta không ưa, để thấy rằng cả chúng ta và họ nữa đều là con cái Chúa, được cứu độ trong Đức Kitô, là anh em của chúng ta.
