Tôi muốn ra đi, trở về với cha tôi và thưa người rằng:
“Lạy cha, con đã lỗi phạm đến Trời và đến cha”…
(Lc 15,18-19)
BÀI ĐỌC I: Mk 7, 14-15. 18-20
“Chúa ném mọi tội lỗi chúng tôi xuống đáy biển”.
Trích sách Tiên tri Mikha.
Lạy Chúa, với cây trượng của Chúa, xin chăn dắt dân Chúa, chăn dắt những con chiên thuộc quyền sở hữu của Chúa, sống lẻ loi trong rừng, ở giữa núi Carmêlô. Tất cả được chăn dắt ở Basan và Galaad như ngày xưa. Như ngày ra khỏi Ai-cập, xin tỏ cho chúng con thấy những việc lạ lùng.
Có Chúa nào giống như Chúa là Đấng dẹp tan mọi bất công, và tha thứ mọi tội lỗi của kẻ sống sót thuộc về Chúa? Chúa không khư khư giữ mãi cơn thịnh nộ của mình, vì Chúa ưa thích lòng từ bi. Chúa còn thương xót chúng tôi, còn dày đạp những bất công của chúng tôi dưới chân Chúa, và ném mọi tội lỗi chúng tôi xuống đáy biển. Chúa ban cho Giacóp biết sự trung thành của Chúa và cho Abraham biết lòng từ bi mà Chúa đã thề hứa với tổ phụ chúng tôi từ ngàn xưa.
Đó là lời Chúa.
ĐÁP CA: Tv 102, 1-2. 3-4. 9-10. 11-12
Đáp: Chúa là Đấng từ bi và hay thương xót (c. 8a).
Xướng:
1) Linh hồn tôi ơi, hãy chúc tụng Chúa, toàn thể con người tôi, hãy chúc tụng thánh danh Người. Linh hồn tôi ơi, hãy chúc tụng Chúa, và chớ khá quên mọi ân huệ của Người. – Đáp.
2) Người đã tha thứ cho mọi điều sai lỗi, và chữa ngươi khỏi mọi tật nguyền. Người chuộc mạng ngươi khỏi chỗ vong thân; Người đội đầu ngươi bằng mão từ bi, ân sủng. – Đáp.
3) Người không chấp tranh triệt để, cũng không đời đời giữ thế căm hờn. Người không xử với chúng tôi như chúng tôi đắc tội, và không trả đũa điều oan trái chúng tôi. – Đáp.
4) Cũng như trời xanh cao vượt trên trái đất, lòng nhân Người còn siêu việt hơn thế trên kẻ kính sợ Người. Cũng như từ đông sang tây xa vời vợi, Người đã ném tội lỗi xa khỏi chúng tôi. – Đáp.
Tin mừng: Lc 15,1-3.11-32
1 Khi ấy, tất cả các người thu thuế và các người tội lỗi đều lui tới với Đức Giê-su để nghe Người giảng. 2 Những người Pha-ri-sêu và các kinh sư bèn xầm xì với nhau: “Ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng”. 3 Đức Giê-su mới kể cho họ dụ ngôn này:
11 “Một người kia có hai con trai. 12 Người con thứ nói với cha rằng: ‘Thưa cha, xin cho con phần tài sản con được hưởng.’ Và người cha đã chia của cải cho hai con. 13 Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình.
14 “Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng thiếu, 15 nên phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng; người này sai anh ta ra đồng chăn heo.
16 Anh ta ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho. 17 Bấy giờ anh ta hồi tâm và tự nhủ: ‘Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói!
18 Thôi, ta đứng lên, đi về cùng cha và thưa với người: ‘Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, 19 chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy’. 20 Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha.
“Anh ta còn ở đằng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để. 21 Bấy giờ người con nói rằng: ‘Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa…’
22 Nhưng người cha liền bảo các đầy tớ rằng: ‘Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu, 23 rồi đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt để chúng ta mở tiệc ăn mừng! 24 Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy.’ Và họ bắt đầu ăn mừng.
25 “Lúc ấy người con cả của ông đang ở ngoài đồng. Khi anh ta về gần đến nhà, nghe thấy tiếng đàn ca nhảy múa, 26 liền gọi một người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì.
27 Người ấy trả lời: ‘Em cậu đã về, và cha cậu đã làm thịt con bê béo, vì gặp lại cậu ấy mạnh khỏe.’ 28 Người anh cả liền nổi giận và không chịu vào nhà. Nhưng cha cậu ra năn nỉ.
29 Cậu trả lời cha: ‘Cha coi, đã bao nhiêu năm trời con hầu hạ cha, và chẳng khi nào trái lệnh, thế mà chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con để con ăn mừng với bạn bè. 30 Còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt hết của cải của cha với bọn điếm, nay trở về, thì cha lại giết bê béo ăn mừng!’
31 “Nhưng người cha nói với anh ta: ‘Con à, lúc nào con cũng ở với cha, tất cả những gì của cha đều là của con. 32 Nhưng chúng ta phải ăn mừng, phải vui vẻ, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã mất mà nay lại tìm thấy’”.
Suy niệm
1. 5 Phút Cho Lời Chúa: TẤM LÒNG NGƯỜI CHA NHÂN LÀNH
“Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để.” (Lc 15,25)
Suy niệm: “Tôi là một đứa con hoang đàng thời hiện đại.” Đó là định nghĩa của Cha P.X. Trần An, dòng Biển Đức, về chính mình. Thật vậy, từ một người nghiện cờ bạc, ma túy, rượu chè và tù tội, ngài đã hoán cải và hơn nữa, trở thành tông đồ cho những con người muốn từ bỏ đường tội lỗi để sống xứng đáng với phẩm giá con người. Người con hoang đàng trong bài dụ ngôn chỉ muốn được về nhà cha để làm một đầy tớ. Thế nhưng, người cha đã phục hồi tước vị người con cao quý cho anh. Chiếc áo dài tượng trưng cho sự tôn trọng; chiếc nhẫn tiêu biểu cho quyền bính; đôi giày là dấu chỉ tư thế người con -nô lệ không được mang giày. Thật ra, anh luôn là con, luôn có một chỗ cao trọng trong trái tim cha.
Mời Bạn: Người cha tha thứ cho con, ông không la mắng, cũng chẳng trách móc. Ông như quên đi tất cả quá khứ của con. Yêu thương luôn bao gồm tha thứ (forgive) và quên (forget). Vì thế, khi nào bạn vẫn đêm ngày ghi khắc lầm lỗi của một người thân quen, là dấu chắc chắn bạn chưa thật sự tha thứ!
Sống Lời Chúa: Nhìn lên mẫu gương của Thiên Chúa, người Cha nhân lành, để biết tha thứ lầm lỗi của một người xúc phạm đến mình, và tập quên, không nghĩ đến sự xúc phạm của họ.
Cầu nguyện: Lạy Cha, chúng con cũng như người con hoang đàng khi coi Cha như người cản trở hạnh phúc của chúng con. Lạy Cha đầy lòng bao dung, xin kéo chúng con về với Cha mỗi ngày, giúp chúng con điều chỉnh những đam mê lệch lạc. Ước gì mỗi lần được Cha tha thứ, chúng con lại thấy mình hiền hòa hơn với tha nhân. Amen.
(Rabbouni)
2. Lm. Giuse Đinh Lập Liễm: DỤ NGÔN ĐỨA CON HOANG ĐÀNG
- Để nói về tình yêu tha thứ của Thiên Chúa đối với người tội lỗi, thánh Luca đưa ra cho chúng ta 3 dụ ngôn: con chiên bị thất lạc, đồng tiền của bà góa bị mất và nhất là đứa con hoang đàng. Hôm nay thánh Luca đưa ra dụ ngôn đứa con hoang đàng, để nói về tình yêu tha thứ của Thiên Chúa đối với người tội lỗi biết ăn năn sám hối. Thực ra, dụ ngôn hôm nay không nhằm đứa con hoang đàng, nhưng Lời Chúa nhấn mạnh đến lòng nhân từ thương xót vô biên của Thiên Chúa đối với người tội lỗi.
- Người con hoang đàng này là người con thứ và cũng là con út trong gia đình khá giả, nên cậu được nhiều ưu đãi, cưng chiều. Vì được ưu đãi nuông chiều nên dễ hư hỏng, đúng với câu phương ngôn của Pháp: “Con cưng là con hư”. Vì muốn sống tự do, thoải mái, cậu đòi người cha chia gia tài, và người cha đã chia gia tài cho cậu. Số gia tài được đổi thành tiền để dễ dàng ra đi. Vừa trẻ, lại có tiền, lại được tự do không bị ai ràng buộc… nên chỉ có một con đường nhào tới là hư hỏng.
Thực vậy, cậu đi phung phí tiền bạc, chơi bời trác táng. Thế là tiền mất tật mang. Địa vị của cậu suy sụp quá mau lẹ, rơi vào tình trạng khốn đốn phải đi chăn heo cho người ta để sống qua ngày. Nhưng rất may, câu chuyện không chấm dứt ở đây. Giữa cảnh túng đói cùng cực, chàng trai trẻ đã biết nghĩ lại và quyết tâm trở về với gia đình. Cậu can đảm trở về cũng như cậu đã can đảm ra đi, cậu quay gót 180 độ để về cùng cha.
- Một trong những cách đánh động lương tâm nhân loại mà Đức Giêsu mang đến, đó là lòng thương xót của Thiên Chúa, được diễn tả qua nhiều câu nói, qua nhiều dụ ngôn, như dụ ngôn được đề tựa “Người con hoang đàng” được Giáo hội cho chúng ta lắng nghe hôm nay. Đúng hơn, dụ ngôn đó: phải được đề tựa là: “Người cha nhân hậu”, bởi vì nhân vật chính trong câu chuyện là người cha với lòng thương xót vô bờ bến của ông. Người cha ở đây chính là Thiên Chúa. Thánh Luca đã nêu bật khuôn mặt của một người cha nhân từ, thương xót và xem niềm vui tha thứ là niềm vui to lớn nhất đối với ông.
Thiên Chúa nhân từ thương xót chúng ta như thế đó nhưng phần đông chúng ta lại ăn ở bội bạc với Thiên Chúa. Vậy cả hai người con đều phải quay trở về với cha, cả hai đều phải bước vào nhà cha, cả hai đều phải rũ bỏ nếp sống cũ, nếp nghĩ xưa để về ẩn mình trong trái tim cha: nhân hậu, bao dung, tha thứ và tròn đầy yêu thương.
- Trong dụ ngôn đứa con hoang đàng ra đi, người cha không dùng sức mạnh của uy quyền để giữ lại. Ông đã tôn trọng sự tự do, đó là mầu nhiệm lớn lao. Đối với Thiên Chúa, Ngài có thể ngăn cản tội lỗi và sự dữ, nhưng làm như thế, Ngài sẽ tước mất sự tự do của con người. Không có tự do, con người không thể yêu mến Thiên Chúa như Ngài mong muốn. Mặt khác, con người sẽ không tìm thấy trong cuộc sống, một tình yêu trọn vẹn dẫu là có trách nhiệm.
- Đó là ý nghĩa dụ ngôn. Chúng ta có thể rút ra được nhiều điều hữu ích cho cuộc sống. Hôm nay chúng ta chỉ cần ghi nhớ một điều thôi: những người Do thái xưa kia đã nhạo báng, sỉ nhục, đánh đòn và đóng đinh Chúa Giêsu. Chúng ta ngày nay có xử với Chúa như vậy không? Chúng ta đừng tưởng rằng chúng ta không đối xử với Chúa như vậy. Thưa rằng: Có đấy, và rất nhiều lần, mỗi khi chúng ta phạm tội nhẹ là một lần chúng ta nhạo báng, sỉ nhục Chúa, và nhất là khi phạm tội trọng là chúng ta đã đánh đòn và đóng đinh Chúa mà giết Chúa ngay bên lòng chúng ta. Chúng ta hãy xin lỗi Chúa và quyết tâm sống đẹp hơn.
- Truyện: Chúa quên hết rồi
Một bà già thường đến gõ cửa phòng cha xứ, kể cho ngài nghe rằng đêm qua Chúa mới hiện ra với bà. Để làm bà nản lòng đừng đến nữa, Cha xứ bảo: “Lần sau, nếu Chúa có hiện ra, bà hãy hỏi Ngài ‘Cha xứ con có tội gì nặng nhất’, sau đó tới kể cho tôi nghe”. Mấy ngày sau, bà già không đến nữa. Cha xứ mừng thầm vì bà đã trúng kế của ngài. Nhưng một tuần sau đó, bà già trở lại.
– Thưa cha, tối hôm qua Chúa lại hiện ra với con.
– Thế bà có hỏi Ngài không?
Cha xứ bắt đầu hồi hộp:
– Bà hỏi thế nào?
– Thì con hỏi y như cha đã bảo: “Cha xứ con có tội gì nặng nhất?”
Cha xứ càng hồi hộp thêm:
– Vậy Chúa có trả lời không?
– Có chứ.
Bây giờ thì cha xứ lo lắng thật sự:
– Chúa nói sao?
– Chúa nói: “Ta đã quên hết rồi”.
Cha xứ thở phào nhẹ nhõm (Kể theo ĐHY Nguyễn Văn Thuận).
3. Lasan Ngô Văn Vỹ, O.Cist: TÔI LÀ AI TRONG HAI NGƯỜI CON?
Dụ ngôn “Người Cha Nhân Hậu” được coi là “trái tim” của Tin Mừng Luca. Dụ ngôn này diễn tả lòng thương xót vô biên của Thiên Chúa dành cho con người.
Thực tế, hiếm thấy có người cha nào yêu thương con mình đại độ như vậy. Nhưng Thiên Chúa, thì đã đang và sẽ mãi mãi yêu thương con người bằng tình yêu đại độ. Thiên Chúa luôn luôn yêu thương con người. Thiên Chúa luôn yêu thương mỗi người chúng ta bất kể chúng ta đã từng cách này, hay cách khác muốn xa tránh Ngài. Đúng như lời tiên tri Mikha đã quả quyết: “Thần minh nào sánh được như Ngài. Đấng chịu đựng lỗi lầm, Đấng bỏ qua tội ác, Người không giữ mãi cơn giận… tội lỗi của chúng ta Người chà đạp dưới chân. Mọi lỗi lầm chúng ta, người ném xuống đáy biển”.
Thật vậy, chúng ta khám phá ra tình yêu vô biên của Thiên Chúa nơi người con thứ. Anh con thứ tuy ở trong nhà Cha mình, nhưng anh ta cảm thấy như bị gò bó mất tự do, anh muốn bung ra hưởng thụ thế giới bên ngoài. Anh muốn vung ra khỏi vòng tay yêu thương của cha. Anh nói với cha: “xin cha chia gia tài thuộc về con”. Cha thương anh, chứ anh đâu có thương cha, Cha còn sống mà anh coi như đã chết. Hóa ra, bấy lâu nay anh cần tiền chứ đâu cần Cha, chỉ khi ăn chơi hết sạch, anh mới trở về, nhưng sự trở về của anh rất vụ lợi, muốn có được những bữa ăn no, chứ chưa hẳn vì thương nhớ cha già.
Trái với cách sống vị kỷ của đứa con thứ, người cha thật quảng đại. Hằng ngày ông âu lo khắc khoải nhìn ra con đường mà con ông đã bỏ đi. Thế nên, “khi anh ta còn ở đàng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ con và hôn lấy hôn để”. Một loạt hành động đó nói lên rằng ông thương con biết bao. Ông cắt ngang lời van xin của con, truyền lệnh cho các đầy tớ: “Mau đem áo đẹp nhất mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu rôi đi bắt con bê đã vỗ béo để chúng ta ăn mừng!” Lý do ăn mừng là “vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mật mà nay lại tìm thấy”. Đối với người cha này, đứa con dù có tồi tệ thế nào vẫn là con của ông, ông phục hồi phẩm giá cho con qua việc mặc áo đẹp, xỏ nhẫn và đeo giầy cho cậu.
Tình yêu của Thiên Chúa còn được tỏ rõ nơi người con cả. Khi biết thằng em đã trở về và cha già đã mở tiệc ăn mừng thì ông anh “nổi giận và không chịu vào nhà”, anh ta từ chối đi vào tương quan tình yêu với cha, không muốn chia sẻ niềm hạnh phúc của cha và em. Khi đó, người cha đã không sai một đầy tớ nào ra “rước” anh vào mà đích thân ông ra “năm nỉ” con… Chúng ta vẫn thường dành cho anh con cả này một thiện cảm tốt lành. Nhưng qua thái độ kiêu hãnh và lời nói hằn học, so bì của anh, chứng tỏ dù anh ở trong nhà Cha, nhưng tâm hồn thì xa cha lắm. Anh cũng không có lòng tha thứ và thừa nhận những người con của Cha là anh em của mình.
Xét như thế ta thấy thương người cha già, có hai đứa con nhưng cả hai đứa đều bất hiếu đi hoang. Có lẽ niềm vui của ông chẳng khi nào được trọn vẹn, vì một trong hai đứa chưa chịu “quay về nhà”, hoặc không muốn “bước vào nhà” với ông.
Mùa chay thánh mời gọi chúng ta hồi tâm để nhận ra mình đang là đứa con cả hay đứa con thứ, để quyết tâm trở về với Thiên Chúa. Cho dẫu sự trở về của chúng ta còn bất toàn như đứa con thứ, thì trong Thiên Chúa sự bất toàn của chúng ta sẽ trở nên hoàn hảo. Đàng khác, một khi đã giao hòa với Thiên Chúa chúng ta không còn mang tâm trạng người con cả oán trách: “Con phải làm việc nặng nhọc suốt bao nhiêu năm trời…”. Một khi thành tâm trở về ta sẽ cảm nghiệm niềm hạnh phúc bên Cha và em, khi ấy nỗi lao nhọc sẽ thành niềm vui, như niềm vui của người mẹ khi phục vụ con cái, như người bố chăm sóc vợ con, và như hai người yêu nhau, hạnh phúc vì được hy sinh cho nhau.
Chúng ta cầu chúc cho nhau luôn vững một lòng tính thác vào Chúa và luôn biết tha thứ đón nhận nhau như Thiên Chúa luôn yêu thương đón nhận chúng ta.